Schoolkosten in het mbo

Geplaatst door OCO op 28 augustus 2023
Als jij je inschrijft voor een mbo-opleiding, komen daar kosten bij kijken. Tijdens je opleiding moet je geld betalen. Bij een BOL-opleiding noemen ze dit lesgeld, bij een BBL-opleiding is het cursusgeld. Als je jonger bent dan achttien jaar, hoef je geen geld te betalen (totdat je achttien wordt). Maar er zijn nog meer kosten waar je rekening mee moet houden. In dit artikel vertellen we je welke kosten door de school worden gedekt en welke kosten je zelf moet dragen. Ook leggen we uit wat je kunt doen als je die kosten niet kunt betalen. Tot slot bespreken we hoe jij als student invloed kunt uitoefenen op deze kosten.

Studeren kost geld

Wil je een fulltime mbo-opleiding aan een reguliere mbo-school doen? Studeren kost geld. Voor het studiejaar 2022/2023 was het lesgeld € 1.239,-. Voor het studiejaar 2023-2024 is dat € 1.357,- Het lesgeld voor elk mbo-niveau is hetzelfde. Daarnaast zijn er nog meer kosten.

Wat betaalt de school?

De mbo-opleiding zorgt ervoor dat alle benodigde spullen voor je onderwijs, examens en het behalen van je diploma beschikbaar zijn. Dit noemen ze de ‘basisuitrusting’. Je mag als student tijdens de lessen en examens gebruikmaken van deze spullen, maar uiteraard moet je er wel zorgvuldig mee omgaan, omdat ze eigendom zijn van de opleiding. Als je wilt, kun je ook je eigen spullen aanschaffen, zoals je eigen koksmessen of kappersscharen. Dit is echter geheel vrijwillig, de school kan dit niet verplicht stellen.

Andere voorbeelden van spullen die de school betaalt:

  • schoolpas / collegepas
  • intake- en toelatingstoetsen
  • studiehandleidingen
  • software-licenties voor algemene programma’s
  • toetsen, examens, herkansingen, diploma-uitreiking
  • gebruik van de mediatheek
  • machines, gereedschap, instrumenten en computers
  • materialen voor de lessen zoals hout, metaal, papier en stoffen

Tijdens de stage

Wanneer je stage gaat lopen, hoef je in principe geen kosten te maken. Als je stage loopt bij een erkend leerbedrijf, moeten zij de benodigde materialen voor je beschikbaar stellen. Als dit in de praktijk niet gebeurt, moeten het leerbedrijf, de opleiding en jij als student met elkaar in gesprek gaan. Als dit gesprek niet tot een oplossing leidt, is het de verantwoordelijkheid van de opleiding om een alternatieve stageplek voor je te vinden. Belangrijk om te onthouden: je mag nooit verplicht worden om dure spullen voor je stage aan te schaffen!

Wat betaal je zelf?

Naast het lesgeld of cursusgeld moet je tijdens je opleiding ook spullen aanschaffen die echt jouw eigendom worden. Dit zijn spullen die je zelf kunt houden. Welke spullen dit zijn, hangt af van je opleiding. Je hebt de vrijheid om te kiezen waar je deze spullen aanschaft. Om ervoor te zorgen dat de kosten niet te hoog oplopen, beslist de opleiding samen met de studentenraad welke spullen noodzakelijk zijn. Hierover ontvang je later meer informatie.

Andere voorbeelden van spullen die je zelf moet betalen of waarvoor de opleiding een vrijwillige bijdrage mag vragen:

  • laptop
  • boeken
  • software voor op jouw computer
  • sportkleding, werkkleding en schoenen
  • documentenmappen, portfoliomap en USB-sticks

Wat als je het niet kan betalen?

Het is belangrijk om te weten dat evenementen waarvoor kosten in rekening worden gebracht, niet verplicht mogen zijn als onderdeel van je opleiding. Denk bijvoorbeeld aan excursies waarvoor je moet betalen. Maar wat als je het bijvoorbeeld niet kunt veroorloven om dure werkschoenen aan te schaffen? In dat geval kun je bij je opleiding aankloppen. Scholen hebben vaak financiële ondersteuningsregelingen voor gezinnen en studenten met beperkte financiële middelen. Je kunt dan een bijdrage van de school ontvangen om de kosten te dekken. Op deze manier is de opleiding voor iedereen toegankelijk.

Een voorbeeld van zo’n regeling is de ‘Tijdelijke regeling voorziening leermiddelen’, waarbij mbo-scholen extra middelen van de overheid kunnen gebruiken om minderjarige studenten te helpen met de schoolkosten. Als je ouder bent dan achttien jaar, kun je ook studiefinanciering of een lening aanvragen bij DUO.

Welke invloed heb je als student op spullen en kosten?

Voor alle benodigde spullen geldt dat ze voldoende intensief gebruikt moeten worden tijdens je onderwijs. De opleiding moet dit regelmatig evalueren. Als blijkt dat bepaalde spullen niet vaak genoeg worden gebruikt, mag de school je niet verplichten om deze aan te schaffen. Dit wordt gezamenlijk met de studentenraad bepaald. Als je klachten hebt over de verplichte aankopen, kun je dit ook aan de studentenraad melden. Bovendien kun je zelf deelnemen aan de studentenraad en zo invloed uitoefenen op de keuze van benodigde spullen en kosten (art. 8a.2.2 lid 3 onder d en n WEB).