Samenvatting leerplichtwet

Geplaatst door OCO op 25 november 2021
De leerplichtwet beschrijft vanaf welke leeftijd kinderen naar school moeten en op welke leeftijd mogen stoppen. Deze samenvatting van de leerplichtwet bevat informatie over de leerplicht, schoolverzuim, spijbelen, toezicht op de leerplicht, tijdelijke vrijstelling en volledige vrijstelling van de leerplicht.

Wat is de leerplicht?

Alle kinderen en jongeren tussen 5 en 16 jaar zijn leerplichtig. Leerlingen zonder startkwalificatie gaan daarom tot hun 18e verjaardag verplicht naar school.

Leerplicht vanaf 4 of 5 jaar?

Je kind mag naar school vanaf 4 jaar. Voor de 4e verjaardag mogen kinderen al een paar dagen wennen. Je kind moet naar school rond de 5e verjaardag. Dan begint namelijk de wettelijke leeftijd volgens de leerplicht.

Meer achtergrond over de leerplicht is te vinden in het artikel Wanneer mag én wanneer moet mijn kind naar school?.

Tot welke leeftijd naar school?

De leerplicht stopt na het schooljaar waarin een jongere 16 jaar wordt (art. 3 lid 1 sub a Lpw). De leerplicht stopt als een leerling 12 jaar naar school is geweest. Toch moeten jongeren zonder startkwalificatie verplicht naar school tot hun 18e verjaardag. Deze verlengde leerplicht heet de kwalificatieplicht. Zodra je het juiste diploma hebt, mag je vóór je 18e verjaardag al stoppen.

Meer informatie over de kwalificatieplicht is te vinden in het artikel Kwalificatieplicht.

Wat is schoolverzuim?

Als leerlingen zonder geldige reden niet naar school gaan is er sprake van schoolverzuim. In de leerplichtwet staat de term schoolverzuim niet beschreven. In de leerplichtwet staat wel dat scholen melding moeten maken als leerlingen lessen missen.

Meer achtergrond over de verschillende soorten schoolverzuim is te vinden in het artikel Wat zijn bij schoolverzuim de verschillen tussen absoluut, relatief, luxe- en signaalverzuim?

Is spijbelen ook schoolverzuim?

Spijbelen is een vorm van schoolverzuim waarbij de leerling kiest om zonder geldige reden een lesuur of dag van school te missen. Dat is niet toegestaan. Daarom is spijbelen altijd schoolverzuim. 

Meer achtergrond over spijbelen lees je ook in het artikel Wat zijn bij schoolverzuim de verschillen tussen absoluut, relatief, luxe- en signaalverzuim?

Wie houdt toezicht op de leerplicht?

De leerplichtambtenaar controleert of de leerplicht wordt nageleefd. Scholen melden schoolverzuim via het verzuimloket van DUO. De leerplichtambtenaar ontvangt deze gegevens ook. In Amsterdam zijn verschillende leerplichtambtenaren die werken in aparte stadsdelen.

Ouders kunnen strafrechtelijk vervolgd worden en riskeren een boete als de leerplicht niet wordt nageleefd. Leerlingen boven de 12 jaar kunnen zelf verantwoordelijk worden gehouden voor het schoolverzuim. Zij riskeren een taakstraf of boete.

Meer achtergrond over het toezicht op de leerplicht is te vinden in het artikel Wat doet de leerplichtambtenaar?.

Tijdelijke vrijstelling en verlof?

Je kan voor je kind tijdelijk vrijstelling van de leerplicht krijgen. Bijvoorbeeld een bezoek aan de tandarts, het ziekenhuis of ernstige familiegebeurtenissen. Hiervoor vraag je vooraf verlof van school aan. Is je kind ziek? Dan meld je dit zo snel mogelijk bij de school. Je kind hoeft gedurende de verlofperiode niet naar school.

Zie voor meer info over tijdelijke vrijstelling van de leerplicht het artikel Hoe krijg ik verlof van school voor mijn kind?.

Kan een kind volledig vrijgesteld worden van de leerplicht?

Soms komt je kind in aanmerking voor vrijstelling van de leerplicht. Bijvoorbeeld vanwege geestelijke of lichamelijke klachten. Vraag de vrijstelling altijd op tijd aan bij de leerplichtambtenaar. Doe dit minstens één maand voordat je kind vijf jaar wordt, of anders vóór 1 juli.

Meer informatie over dit onderwerp is te lezen in het artikel Volledige vrijstelling van de leerplicht

Meer artikelen over Inschrijvingsplicht