Je kind komt soms (tijdelijk) in aanmerking voor vrijstelling van de leerplicht. Bijvoorbeeld doordat door geestelijke of lichamelijke klachten naar school gaan simpelweg niet mogelijk is. Je hebt een recente verklaring nodig van een arts of psycholoog.
Alle leerlingen die in Nederland wonen moeten voldoen aan de leerplicht. Sommige kinderen wonen in Nederland, maar gaan naar school in het buitenland. Bijvoorbeeld kinderen in de grensregio’s. Je vraagt nog steeds vrijstelling aan. Dit is nodig omdat je moet aantonen dat je kind op een school in het buitenland is ingeschreven en daar regelmatig naartoe gaat. Je hebt een verklaring nodig van de school waar je kind is ingeschreven.
Sommige ouders leiden een trekkend bestaan vanwege hun werk als kermisexploitant of circusmedewerker. Ook dan vraag je nog steeds vrijstelling aan, bijvoorbeeld voor een gedeelte van het schooljaar. Je toont aan dat de reisafstand tussen de tijdelijke verblijfplaats en de school te groot is en dat in die periode wordt gereisd vanwege werk.
Er zijn ook kinderen die naar school gaan via afstandsonderwijs, zoals de Wereldschool. In dat geval is vrijstelling niet nodig.
Er zijn ook scholen die naar de kinderen toe gaan, zoals Stichting Rijdende School. In dat geval is vrijstelling ook niet nodig.
Je kan ook vrijstelling voor je kind krijgen vanwege je geloofs- of levensovertuiging. Je toont dan aan dat er in de directe omgeving alleen scholen zijn die jullie levenswijze aantasten. Dit heet ook wel richtingsbezwaren.
Voor jongeren vanaf 14 jaar is er de vervangende leerplicht (art. 3a lid 1 Lpw). Dit is bedoeld voor jongeren die geen volledige dag naar school kunnen. Via een combinatie van school en dagbesteding bereiden leerlingen zich voor om uiteindelijk weer volledig naar school te gaan. Ook deze vrijstelling vraag je aan bij de leerplichtambtenaar. Dit traject duurt in principe een jaar en kan soms worden verlengd met nog een jaar.
Vraag vrijstelling altijd zo vroeg mogelijk aan. In sommige gevallen kan je geen vrijstelling meer krijgen als je kind eenmaal naar schoolgaat of het afgelopen jaar al naar school is geweest.
OCO krijgt regelmatig de vraag hoe het aanvragen van van vrijstelling precies in z’n werk gaat. Dat ligt een beetje aan de situatie en de reden waarom je precies vrijstelling wilt. Zo kan je niet op basis van richtingsbezwaren vrijstelling krijgen als je kind de afgelopen 12 maanden naar een school ging. Informeer daarom zo vroeg mogelijk bij de gemeente. Dien de aanvraag ook in bij de gemeente, want daar moet je zijn.
Eén maand voordat je kind vijf jaar wordt – dus zo snel mogelijk – of anders ieder jaar weer vóór 1 juli is een goede vuistregel voor de aanvraag van vrijstelling. Zo staat het namelijk ook in de wet (art. 6 lid 2 Lpw).
In het artikel ‘Samenvatting Leerplichtwet‘ is de leerplicht samengevat. Je leest daar meer informatie over de leerplicht en links naar specifieke onderdelen van de leerplicht.