Ongezonde schoolomgeving
Ongezonde schoolomgeving
Veel scholen spannen zich in voor de gezondheid van hun leerlingen. Maar beleid binnen de school, zoals een ‘Gezonde Schoolkantine’, rookvrije schoolpleinen, het bevorderen van water drinken, of afspraken op het gebied van traktaties, is niet altijd voldoende. In een schoolomgeving vol voedselverleidingen is het moeilijk om gezond te lunchen. Leerlingen kunnen rondom school goedkoop suiker-, zout- en vetrijk eten kopen. Er zijn scholen in Nederland met op nog geen twintig meter afstand een mobiele frietkraam, zoals in Hilversum. “Ik hou er rekening mee dat leerlingen geen geld hebben, de prijzen van de snacks zijn laag”, zegt de Hilversumse eigenaar van de mobiele kraam.
Leerlingen imiteren elkaars eetgedrag
Wat leerlingen dagelijks eten is sterk afhankelijk van het eetgedrag van hun leeftijdsgenoten. Het is voor leerlingen belangrijk wat anderen vinden en doen. Ze willen graag ergens bij horen en imiteren elkaars eetgedrag. Dit was al bekend uit psychologische vakliteratuur. Onderzoek uit 2013 liet zien dat kinderen met overgewicht daar zelfs extra gevoelig voor zijn. Het imiteren gebeurt vaak onbewust. Ook zijn sociale normen, regels over welk gedrag ‘normaal is’, erg bepalend voor hoe leerlingen zich gedragen in een groep. De norm kan bijvoorbeeld zijn dat ze gezamenlijk friet kopen bij de frietkraam om de hoek. Boterhammen van thuis belanden dan in de prullenbak, want als er één friet neemt wil de rest dat ook.
Geen patatverbod
In 2012 wilde de PvdA een patatverbod rondom alle Amsterdamse scholen voor voortgezet onderwijs in een straal van vijftien minuten loopafstand. Het is toen niet gelukt afspraken te maken met de ondernemers. In Hilversum ergerden bezorgde ouders zich en probeerden boze schooldirecteuren en conciërges de mobiele frietkramen te verjagen. Maar de eigenaren hadden hun vergunningen netjes op orde en de gemeente weigerde in te grijpen. Ook kregen schoolleiding en boze ouders geen steun bij de Raadscommissie Economie en Bestuur in Hilversum om de snackkarren in een straal van 250 meter rond de hoofdingang van scholen weg te houden.
Gezonde schoolomgeving stimuleren
Roken en alcohol zijn al jarenlang verboden op school, maar ongezond eten ondermijnt evenzeer een veilige en gezonde school. Leerlingen zijn prijsgevoelig, ze hebben gemiddeld 2,30 euro te besteden per dag. Vlaamse voedingsexperts zijn daarom voorstander van het goedkoper maken van gezond eten en het belasten van ongezond eten. Leerlingen geven daarnaast aan dat het helpt als ongezond voedsel uit hun omgeving wordt weggehaald en gezond eten beter beschikbaar is en aantrekkelijker gemaakt wordt. Om dit voor elkaar te krijgen moeten ouders, scholen en de gemeente samen in actie komen en een gezonde schoolomgeving op de agenda zetten.