Wat is online pesten? En wat kun je er tegen doen?
Digitaal pesten extra vervelend
Digitaal pesten is een vorm van pesten, waarbij het slachtoffer wordt lastiggevallen via digitale middelen. Bijvoorbeeld via de sociale media TikTok, SnapChat en WhatsApp. Voorbeelden van digitaal pesten zijn het verspreiden van gênante foto’s of filmpjes, het aanmaken van een nepprofiel of het versturen van bedreigende berichtjes. Digitaal pesten is extra vervelend om de volgende redenen:
- De pester kan anoniem blijven (en durft verder te gaan).
- Het pesten kan 24 uur per dag duren (geen moment van de dag voelt de gepeste zich veilig).
- Met één druk op de knop kan een groot publiek worden bereikt.
- Het pesten kan lang voortduren omdat het gedeelde materiaal op internet blijft staan.
- Online pesten blijft vaker verborgen voor volwassenen.
Uit onderzoek blijkt dat leerlingen die pesten populair willen zijn. Bij anoniem, digitaal pesten speelt entertainment een grote rol. De pester verveelt zich en haalt plezier uit digitaal pesten.
Melden via Meldknop.nl
De website Meldknop.nl informeert jongeren over online pesten. De website onderscheidt vijf vormen van online pesten, namelijk:
- Bedreiging
- Discriminatie
- Nare filmpjes
- Ruzie & Roddelen
- Sociale media
Op de Meldknop.nl staan praktische tips. Bijvoorbeeld: ‘Houd je wachtwoord en inlognamen geheim en vertel ze aan niemand.’ En: ‘Blokkeer of weiger de pester op jouw sociale media-account.’ Eventueel kan een leerling een melding van het pesten maken. Meldknop.nl is een initiatief van Veilig internetten en wordt ondersteund door de politie.
Wordt uw kind online gepest? Probeer dan rustig te blijven en bied uw kind in eerste instantie steun en een luisterend oor. Onderneem niet gelijk actie. Overleg eerst samen wat de mogelijkheden zijn en kom pas in actie als uw kind dat ook een goed idee vindt. Probeer daarnaast de volgende tips op te volgen:
- Reageer niet op de bewuste berichtjes, foto’s of filmpjes.
- Maak screenshots waarbij de URL duidelijk in beeld is (als bewijsmateriaal).
- Blokkeer pesters.
- Benader beheerders (van bijvoorbeeld sociale media) met het verzoek om het gedeelde materiaal van internet te verwijderen, maar doe dit pas na een eventuele aangifte tegen de dader.
- Ontneem uw kind geen internet of mobiele telefoon (dan straft u uw gepeste kind).
Rapporteren op social media
Is er een beeld van jou of jouw kind verspreid via social media? Dan kun je dit bij het platform melden (bijvoorbeeld bij Facebook of SnapChat). Houd er rekening mee dat sociale media verschillende soorten meldingen kennen, namelijk:
- Impersonation: iemand anders doet alsof hij/zij jouw kind is, bijvoorbeeld door het aanmaken van een nepaccount.
- Harassment: iemand plaatst een nare foto waarin jouw kind verwerkt is.
- Copyright: iemand gebruikt een foto van jouw kind, zonder dat je daar toestemming voor hebt gegeven.
- Abusive user: iemand plaatst kwetsende, nare, beledigende teksten, foto’s of filmpjes over jouw kind.
Bedenk eerst met welke vorm je te maken hebt, voordat je dit meldt bij het betreffende platform (Bron: Veiliginternetten.nl).
Cijfers online pesten
In de Veiligheidsmonitor van het Centraal Bureau voor de Statistiek staan cijfers over online pesten. Zo gaf in 2021 2,5 procent van de vijftien- tot achttienjarigen aan de afgelopen twaalf maanden slachtoffer te zijn geweest van online pesten. Onder de achttien- tot vijfentwintigjarigen ging het om 1,5 procent. Online bedreiging en intimidatie (waar pesten een onderdeel van is) kwam bij 6,1 procent van de vijftien- tot achttienjarigen voor en bij 4,3 procent onder de achttien- tot vijfentwintigjarigen.
Uit hetzelfde onderzoek blijkt dat traditioneel pesten (niet online) vaker gevolgen heeft voor slachtoffers dan online pesten. Zo had zestig procent van de slachtoffers die traditioneel werden gepest te maken met emotionele of psychische gevolgen, tegen bijna veertig procent van de slachtoffers die uitsluitend online werden gepest.
