Ventilatie verbetert leerprestaties

“Als er onvoldoende frisse lucht binnen is, dan merkt de onderwijzeres dat aan de leerlingen. Ze gaan dan meer hoesten. De raampjes aan beide kanten open zetten zou een oplossing zijn, maar dan gaat het tochten. Juf, het waait, zeggen ze dan.” Dat meldt het AD. Maar hoesten en tocht is een minder groot probleem dan het minder presteren: kinderen kunnen door goede ventilatie maar liefst 18% beter presteren! Aanleiding is het TNO rapport ‘Het effect van ventilatie op de cognitieve prestaties van leerlingen op een basisschool’ dat aan de Tweede Kamer is overhandigd.

Ongezonde lucht
Onderzoeken van diverse GGD-en laten zien dat in maar liefst 80% van de scholen de binnenluchtkwaliteit ongezond is. Adequate ventilatievoorzieningen ontbreken, veroorzaken teveel tocht of kunnen niet goed worden gebruikt. In het door TNO en Cauberg Huygen uitgevoerde onderzoek is vastgesteld dat door goede ventilatie de prestaties van leerlingen verbeteren.

Oververhitting
In bijna de helft van de scholen is ‘s[nbsp]zomers de temperatuur te hoog. Hierdoor verslechteren de prestaties van leerlingen, volgens Deens/Zweeds onderzoek uit 2005. De opwarming komt door lichaamswarmte, de verlichting en zon door de grote ramen. De lichaamswarmte in een schoolklas is vergelijkbaar met die van een forse straalkachel. Veel lampen en grote ramen zijn noodzakelijk in een goede leeromgeving.

Oplossingen
In Nederland zijn alleen al in het primaire onderwijs naar schatting 63.000 leslokalen. Met inzet van CO₂ geregelde ventilatiesystemen kost het volgens een studie van SenterNovem ruim ¤[nbsp]300[nbsp]miljoen om het luchtkwaliteitsprobleem aan te pakken. Dat is dus circa ¤[nbsp]5000 per leslokaal. Indien in tweede instantie het temperatuurprobleem wordt aangepakt, wordt het uiteindelijke bedrag aanzienlijk hoger.

De stichting ‘Beter leren? Gezond ventileren!’ heeft het initiatief genomen om de verschillende oplossingsrichtingen te inventariseren. Samen met de ventilatiebranche ontwikkelt TNO innovatieve kosteneffectieve ventilatiesystemen. TNO zal binnenkort met een overzicht komen van maatregelen en daarmee gepaard gaande kosten ter verbetering van de bestaande situatie.

Helpdesk
SenterNovem voert in opdracht van het ministerie van VROM het project Frisse Scholen uit. Het project stelt zich tot doel om bij bestaande scholen het energieverbruik te verminderen en het binnenmilieu te verbeteren: isoleren én ventileren. Een helpdesk is ingericht om betrokkenen zoals ouders, leerkrachten en gebouwbeheerders bij scholen te informeren. Deze helpdesk is bereikbaar via mail of telefoon[nbsp](030)[nbsp]239[nbsp]35[nbsp]33.

Ventilatietips – Wat kan ik met mijn bestaande voorzieningen doen?
Zorg voor een goede verdeling van toevoerlucht: het geeft minder tocht als alle ramen op een kiertje open staan dan één raam volledig open. Bij tocht de ramen niet direct helemaal sluiten, maar zet ze op een kier. Als dit met de bestaande voorzieningen niet kan, laat ze dan aanpassen. Bij tocht de bovenste ramen openen (indien aanwezig). Hierdoor treedt minder tocht op.

In de pauzes zoveel mogelijk de grote ramen openen. Doe in de zomer de zonwering tijdig dicht, om te hoge temperaturen te voorkomen. Wacht niet tot het te warm is geworden. Plaats een CO₂-sensor in het lokaal, zodat duidelijk wordt wanneer de luchtkwaliteit afneemt en wat het effect is van bepaalde maatregelen.
Een eenvoudige CO₂ sensor kost ±¤[nbsp]100. Wilt u een CO₂ sensor met indicatie en aanwijzing of het CO₂ gehalte te hoog of te laag is, dan zijn er apparaatjes op de markt die ±¤[nbsp]500–700 kosten.

Verbetering van de binnenlucht is met deze tips mogelijk, maar in de meeste gevallen zijn verdere aanpassingen noodzakelijk aan gebouw en installatie.