Wat is tweetalig onderwijs (tto)?

Geplaatst door Rosalie Anstadt op 13 maart 2023
Bij tweetalig onderwijs (tto) krijgen leerlingen les in het Engels en het Nederlands. Zij doen een regulier Nederlands eindexamen en krijgen een vmbo-, havo- of vwo-diploma. Daarnaast ontvangen zij een tto-certificaat. Scholen die voldoen aan de kwaliteitsstandaard voor tweetalig onderwijs hebben een keurmerk. Uit wetenschappelijk onderzoek blijkt dat leerlingen op een tto-school in het derde leerjaar beter scoren op Engelse toetsen dan leerlingen in het reguliere onderwijs. In Amsterdam zijn er basisscholen, middelbare scholen en mbo-opleidingen die tweetalig onderwijs aanbieden.

Wat is tweetalig onderwijs?

Bij tweetalig onderwijs krijgen leerlingen in de onderbouw van het havo en vwo minimaal de helft van de vakken in het Engels. De andere helft volgen zij in het Nederlands. In de onderbouw van het vmbo is minstens dertig procent van de vakken in het Engels. Zo is de voertaal bijvoorbeeld Engels bij de zaakvakken geschiedenis, aardrijkskunde en biologie.

De tweede taal is de instructietaal én de communicatietaal tijdens de les. Zo geeft de docent les in het Engels en spreken de leerlingen onderling ook Engels met elkaar.

Kenmerken van een tto-school zijn:

  • Docenten hebben een speciale tto-opleiding gevolgd.
  • Het onderwijs in de vreemde taal mag niet ten koste gaan van het Nederlands.
  • De school moet internationale activiteiten aanbieden, zoals taalreizen en uitwisselingen met leerlingen in het buitenland.

Naast scholen voor voortgezet onderwijs zijn er ook basisscholen en mbo-opleidingen die tweetalig onderwijs aanbieden.

Eindexamen op een tto-school

Tweetalige leerlingen doen een regulier Nederlands eindexamen en krijgen een vmbo-, havo- of vwo-diploma. Daarnaast krijgen zij een certificaat waaruit blijkt dat zij tto hebben gevolgd. Op de middelbare school DENISE in Amsterdam behalen leerlingen die eindexamen vwo doen een Internationaal Baccalaureaat. Het diploma Internationaal Baccalaureaat geeft toegang tot het hoger onderwijs in Nederland. Maar universiteiten kunnen wel aanvullende eisen stellen, bijvoorbeeld als het gaat om taalkennis (Bron: CBS).

Scholen voor tweetalig onderwijs maken vaak extra kosten, zoals taalreizen en tto-opleidingen voor docenten. Daarom zijn tto-scholen vaak extra afhankelijk van de vrijwillige ouderbijdrage. Ouders zijn echter niet verplicht die te betalen en leerlingen mogen niet uitgesloten worden van activiteiten.

Kwaliteit tweetalig onderwijs

Nuffic is de Nederlandse organisatie voor internationalisering in onderwijs. Zij geven samen met het netwerk tto een keurrmerk af aan tto-scholen die voldoen aan de kwaliteitsstandaard. Op die manier waarborgen Nuffic en het netwerk tto de kwaliteit van het tweetalig onderwijs. In de kwaliteitsstandaard staat onder andere:

  • Het gewenste taalniveau van leerlingen en docenten;
  • De spreiding van het tto-curriculum over de zaakvakken, de exacte en creatieve vakken;
  • De gewenste onderwijstijd in het Engels;
  • De invulling van internationalisering binnen de school;
  • De gewenste didactische kwaliteiten van tto-docenten.

Nuffic en het netwerk tto hebben een kwaliteitsstandaard vmbo-t en een kwaliteitsstandaard havo/vwoontwikkeld. Als een school voor havo/vwo voldoet aan de standaard voor de onderbouw krijgt de school het keurmerk tto-juniorschool. Als de school ook voldoet aan de standaard voor de bovenbouw, dan krijgt het het keurmerk tto-seniorschool.

Meer informatie over de kwaliteitsstandaard staat op de website van Nuffic.

Wetenschappelijk onderzoek

Wetenschappelijk onderzoek toont aan dat dat leerlingen van tto-scholen in het derde leerjaar hoger scoren op Engelse toetsen dan leerlingen in het reguliere onderwijs in Nederland en in omringende landen.

Ook de resultaten die zij voor andere vakken behalen, zoals biologie en wiskunde, zijn beter dan het landelijk gemiddelde. Bovendien zijn er geen negatieve effecten van tweetalig onderwijs gevonden.

Op de website van Nuffic staat een overzicht van wetenschappelijke publicaties over tweetalig onderwijs.

Tweetalig onderwijs in Amsterdam

In Amsterdam zijn er basisscholen, scholen voor voortgezet onderwijs en mbo-opleidingen die tweetalig onderwijs aanbieden.

Basisscholen

Scholen voor voortgezet onderwijs

Mbo-opleidingen

Gerelateerde onderwerpen