Kan ik doorstromen van mbo naar hbo?

Geplaatst door Kaja Sariwating op 6 september 2018
Een mbo-opleiding leidt studenten op voor een beroep. Een student kan wél doorstromen van mbo naar hbo, het hoger beroepsonderwijs. Een mbo-4 diploma geeft recht op toelating tot een bacheloropleiding aan een hbo. Voor sommige opleidingen gelden aanvullende toelatingseisen. Dit is toegestaan. Studenten die willen starten met een opleiding in het hbo moeten zich voor 1 mei aanmelden.

* Wil je na het mbo liever starten met een tweejarige opleiding op hbo-niveau? Meer informatie over de associate dagree-opleiding is te vinden in het artikel Wat is een associate degree?

Instroomrecht van mbo naar hbo

Het mbo leidt studenten in principe op voor een beroep. Dit betekent niet dat studenten na het afronden van de beroepsopleiding gelijk moeten beginnen op de arbeidsmarkt. Voor studenten met een mbo-4 diploma bestaat de mogelijkheid om door te stromen naar het hbo. Het diploma geeft recht op toelating tot een hbo-opleiding (art. 7.24 lid 2 WHW). Een student bepaalt zelf de opleidingsrichting. Dit betekent dat een student vrij is om een opleiding te kiezen, ongeacht de richting van de (bijna) afgeronde mbo-opleiding. Opleidingen mogen geen extra toelatingseisen stellen voor mbo’ers, zoals een cijferlijst inleveren of een gemiddeld eindcijfer.

Hbo-bachelor of associate degree

Naast een bacheloropleiding aan een hogeschool hebben studenten met een mbo-4 diploma recht op toelating tot een associate degree-opleiding. Dit is een beroepsgericht hbo-programma en duurt twee jaar. Het is vooral bedoeld voor mbo’ers die na hun opleiding nog willen studeren, maar niet direct willen beginnen aan een 4-jarige hbo-bacheloropleiding. Afronding van de tweejarige opleiding wordt afgesloten met een graad. Je mag dan de graad ‘Ad’ achter je naam zetten.

Studiekeuze en toelating

Studenten moeten zich uiterlijk op 1 mei aanmelden bij Studielink voor de studie van hun keuze (art. 7.31a lid 1 WHW). Je hebt recht op een studiekeuzecheck voor opleidingen die niet selecteren. Aanmelding tot en met 1 mei betekent ook recht op toelating tot een andere studie. Dit is het toelatingsecht voor het hbo.

Na de tijdige aanmelding heeft de student recht op een studiekeuzecheck. Als de student na deze check toch een andere opleiding wil kiezen, dan kan dat. Studenten hoeven zich dus niet voor de zekerheid voor meerdere opleidingen tegelijk aan te melden. Deelnemen aan de studiekeuzecheck is verplicht. Anders kan je niet ingeschreven worden. Dien je na de aanmeldingsdeadline van 1 mei voor het eerst een verzoek tot inschrijving in via Studielink, dan kan een instelling je mogelijk weigeren (art. 7.31d lid 1 onder a WHW).

Numerus fixus, selectie toegestaan

Voor sommige hbo-opleidingen geldt een beperkt aantal opleidingsplaatsen. De opleiding kan dan een numerus fixus instellen. Studenten kunnen zich via Studielink aanmelden voor de fixusopleiding. De uiterste aanmelddatum is 15 januari. Als teveel studenten zich aanmelden voor de fixusopleiding, dan volgt een selectie voor een plek. De onderwijsinstelling is verantwoordelijk voor de selectieprocedure.

Cijfers doorstroom en studiesucces mbo-studenten

Na vijf jaar heeft 45 procent van de mbo-studenten en 45,7 procent van de havisten een diploma in het hbo. De vooropleiding is dan ook niet leidend voor studiesucces. Dit betekent niet dat het hbo voor iedereen geschikt is. Meer dan de helft van alle studenten in het hbo loopt studievertraging op of besluit zelfs uiteindelijk te stoppen met de studie. Van de mbo-studenten die in 2016 startten met een hbo-opleiding stopte 38 procent na het eerste jaar.

Doorstroom naar universiteit

Het is mogelijk om via de bacheloropleiding aan een hogeschool door te stromen naar de universiteit. Dit kan op twee manieren:

  • na het eerste jaar van het hbo doorstromen naar het eerste jaar van de universiteit
  • na de bacheloropleiding starten met een universitaire bachelor
  • via de bacheloropleiding starten met een masteropleiding in een vergelijkbare richting als de bachelor. Meestal volg je dan eerst een schakelprogramma van één jaar.
[1] Cijfers over studiekeuze en studiegedrag zijn gebruikt. Bron: ‘Monitor Beleidsmaatregelen 2015‘, ResearchNed