Van de basisschool naar het vmbo? Alles over de leerwegen in het vmbo

Kenmerken van leerwegen in het vmbo

Ga je na de basisschool naar het vmbo? Dan ben je waarschijnlijk benieuwd wat precies het verschil is tussen vmbo basis, kader en theoretisch. Hieronder lees je wat de voornaamste kenmerken zijn van de verschillende leerwegen.

Basisberoepsgerichte leerweg

• leren door zelf te doen
• combinatie van leren en werken
• na het vmbo volgt een leerling in principe een korte beroepsopleiding niveau 2
• eventueel doorstroom naar mbo niveau 3

Kaderberoepsgerichte leerweg

• leren door vooral praktijkervaring opdoen
• na het vmbo maakt een leerling in principe de overstap naar een beroepsopleiding niveau 3 of 4
• eventueel na het mbo door naar het hbo of doorstroom tot associate degree

Gemengde leerweg

• leren door veel theorie, maar ook door praktijkervaring op te doen
• na het vmbo maakt een leerling de overstap naar een beroepsopleiding niveau 3 of 4
• de mogelijkheid om na het vmbo door naar havo te gaan
• via het havo of na het mbo naar het hbo

Theoretische leerweg

• leren door veel theorie
• na het vmbo in principe de overstap naar een beroepsopleiding niveau 3 of 4
• de mogelijkheid om na het vmbo door naar havo te gaan
• via het havo of na het mbo naar het hbo

Vmbo-t/havo

• leren door veel theorie
• na de brugperiode doorstroom naar vmbo of havo
• via het havo doorstromen naar het vwo of gelijk naar het hbo
• na het hbo of vwo eventueel beginnen met een universitaire opleiding

Leerweg niet definitief

In de eerste twee leerjaren van het vmbo volgen leerlingen een breed vakkenpakket, zodat zij een goede keuze voor een profiel kunnen maken (art. 2.14 lid 1 WVO 2020). De vakken zijn bovendien gericht op doorstroombevordering (art. 2.12 onder b WVO 2020). Tot het derde leerjaar is het dan ook gemakkelijker om op te stromen. Hiervoor gelden de regels van de school, die in de schoolgids staan. Vaak publiceren scholen de regels en normen ook op de website van de school.

Vanaf het derde leerjaar volgen leerlingen een profiel. Dit profiel kiezen zij zelf. Bij dit profiel hoort een speciaal vakkenpakket. Daarom is overstappen naar een ander niveau in het derde jaar meestal niet meer mogelijk.

Landelijk meeste leerlingen na basisschool naar vmbo

Het basisschooladvies bepaalt op welk niveau een leerling zich kan inschrijven voor het voortgezet onderwijs. Landelijk krijgen de meeste leerlingen een vmbo-advies: voorbereidend middelbaar beroepsonderwijs. In schooljaar 2021-2022 ging het om ongeveer veertig procent van de bijna 630 duizend leerlingen. Van die veertig procent ging ongeveer de helft na de basisschool naar vmbo theoretisch en de andere helft naar het meer praktische vmbo basis en vmbo kader. Ter vergelijk: zeventien procent van de leerlingen kreeg dat jaar een havo-advies, elf procent kreeg een dubbeladvies havo/vwo en negentien procent kreeg een vwo-advies.

In Amsterdam minder leerlingen na basisschool naar vmbo

De schooladviezen in Amsterdam wijken af van het landelijk gemiddelde. In schooljaar 2021-2022 kregen ongeveer achtduizend leerlingen een definitief basisschooladvies. 29 procent van hen kreeg een vwo-advies. Zeventien procent kreeg een dubbeladvies havo/vwo en dertien procent kreeg een havo-advies. Het aantal leerlingen met minimaal een havo-advies komt daarmee op 59 procent. Terwijl het landelijk gemiddelde op 47 procent. 29 procent kreeg een vmbo-advies en elf procent een dubbeladvies vmbo-t/havo.

Bronnen Amsterdamse data: Onderzoek en Statistiek van de gemeente Amsterdam.

Bronnen Nederlandse data: Trendbureau Drenthe.