Profielkeuze in havo en vwo

Geplaatst door Kaja Sariwating op 1 augustus 2022
Leerlingen op havo en vwo kiezen aan het einde van het derde leerjaar een profiel: Natuur en Techniek, Natuur en Gezondheid, Economie en Maatschappij of Cultuur en Maatschappij. De profielen bereiden leerlingen voor op een opleiding in het hbo of op de universiteit. Zo kunnen zij na de middelbare school makkelijker doorstromen naar het hoger onderwijs. Voor sommige studies geldt een bepaald profiel als eis. Handige hulpmiddelen bij een profielkeuze zijn online tests voor profielkeuze, studiekeuze en beroepskeuze.

Profielkeuze havo en vwo

Aan het einde van het derde leerjaar havo en vwo maak je een profielkeuze. De bovenbouw van havo en vwo heeft vier profielen: Natuur en Techniek, Natuur en Gezondheid, Economie en Maatschappij en Cultuur en Maatschappij. Scholen bieden deze profielen altijd aan.

Hieronder vind je een overzicht van de profielen met de bijbehorende opleidingsrichting in het hoger onderwijs.

Natuur en Techniek

Het profiel Natuur en Techniek bereidt een leerling voor op technische studies, zoals Luchtvaart- en Ruimtevaarttechniek, Technische Bestuurskunde of Computer Science. Vaak is het volgen van het profiel Natuur en Techniek een vereiste voor deze opleidingen.

Het profiel bestaat voornamelijk uit ‘exacte vakken’, zoals wiskunde B, natuurkunde en scheikunde (art. 2.6 lid 1 jo. art. 2.11 lid 1 Uitvoeringsbesluit WVO 2020). Maar vaak volgen leerlingen bij dit profiel ook technische profielkeuzevakken, zoals informatica of wiskunde D.

Natuur en Gezondheid

Natuur en Gezondheid bereidt een leerling voor op medische en biologische studies, maar ook op (technische) natuurwetenschappelijke studies. Denk bijvoorbeeld aan studies als Geneeskunde, Fysiotherapie, Algemene Bewegingswetenschappen en Tandheelkunde.

Vakken die bij dit profiel horen zijn: wiskunde A (of B), biologie en scheikunde (art. 2.6 lid 2 jo. art. 2.11 lid 2 Uitvoeringsbesluit WVO 2020). Maar vaak volgen leerlingen bij dit profiel ook profielkeuzevakken als natuurkunde of aardrijkskunde.

Economie en Maatschappij

Het profiel Economie en Maatschappij wordt ook wel ‘de weg naar het zakenleven’ genoemd. Rekenen en onderzoek doen zijn belangrijke aspecten van dit profiel. Vervolgstudies die goed bij dit profiel passen zijn bijvoorbeeld Bestuurskunde, Rechten en Bedrijfseconomie.

Vakken die bij dit profiel horen zijn: wiskunde A (of B), economie en geschiedenis (art. 2.6 lid 3 jo. art. 2.11 lid 3 Uitvoeringsbesluit WVO 2020). Maar vaak volgen leerlingen bij dit profiel ook profielkeuzevakken als aardrijkskunde, bedrijfseconomie of maatschappijwetenschappen.

Cultuur en Maatschappij

Cultuur en Maatschappij bereidt leerlingen voor op een vervolgstudie in bijvoorbeeld de cultuurwetenschappen, geesteswetenschappen of sociale wetenschappen. Denk hierbij aan de opleiding Filosofie, Antropologie of Geschiedenis. Leerlingen die dit profiel kiezen zijn vaak goed in taal en communicatie.

Vakken die bij dit profiel horen zijn voor vwo: wiskunde A en geschiedenis (art. 2.6 lid 4 Uitvoeringsbesluit WVO 2020). Voor havo is in ieder geval het vak geschiedenis en een extra vreemde taal verplicht (art. 2.11 lid 1 onder a en b Uitvoeringsbesluit WVO 2020). Daarnaast volgen leerlingen vaak meerdere moderne vreemde talen, klassieke talen (alleen gymnasium), aardrijkskunde, maatschappijwetenschappen, filosofie en kunstvakken.

Aanbod schoolvakken verschilt per school

In de schoolgids staat welke vakken een school aanbiedt. Het aanbod verschilt per school. Zo kun je op sommige scholen Spaans of Chinees volgen en op andere school niet. Soms betekent dit dat juist dat ene vak, dat jou extra kan voorbereiden op een vervolgstudie, niet wordt aangeboden. Denk bijvoorbeeld aan het vak filosofie als je later de opleiding Filosofie wilt gaan doen.

Meer informatie over het vakkenpakket op het havo en vwo lees je in:

Profielkeuze havo en vwo: aansluiting op vervolgstudie

Houd bij je profielkeuze rekening met je vervolgopleiding. Sommige opleidingen hebben namelijk als harde eis dat je een specifiek profiel hebt gevolgd. Maar ook als deze eis niet geldt, is het raadzaam een profiel te kiezen dat qua vakken aansluit op je vervolgopleiding.

Wil je later iets studeren wat te maken heeft met financiën en economie? Dan is het verstandig om voor het profiel Economie en Maatschappij te kiezen. Dit profiel sluit namelijk aan bij economische studies in het hoger onderwijs. Wil je juist geneeskunde of fysiotherapie studeren? Dan is het raadzaam dat je het profiel Natuur en Gezondheid kiest en de vakken biologie en scheikunde volgt.

Afwijken van gekozen profiel na het examen

Het is altijd mogelijk om na je diploma een andere studierichting op te gaan. Jouw interesses kunnen immers veranderen. En soms is in bepaalde bedrijfstakken opeens veel werk te vinden en wil je daarin graag aan de slag.

Wil je een opleiding volgen, maar heb je niet het vereiste profiel gevolgd? Dan kun je na de middelbare school alsnog deelcertificaten halen.

Wil je weten welke profielen en welke vakken toegang geven tot welke studie? Bezoek dan de website Studiekeuze123.

Hulp bij profielkeuze

Het is soms best lastig om een profielkeuze te maken. Neem daarom uitgebreid de tijd hiervoor en verdiep je in de profielen en bijbehorende vakken. Denk daarnaast na over waar je interesses liggen en wat je kwaliteiten zijn. Maar denk ook na over welke studie je eventueel wilt gaan doen en waar je later zou willen werken. Kortom: welk profiel past het beste bij je toekomstbeeld?

Het kan helpen om in gesprek te gaan met je ouders, je vrienden of je decaan. Misschien hebben zij tips of advies welk profiel het best bij jou past.

Profielkeuzetest

Daarnaast kun je een profielkeuzetest, een studiekeuzetest of beroepskeuzetest doen. Deze tests kunnen jou inzicht geven in je kwaliteiten en interesses. Sommige scholen stellen ook een profielkeuzetest ter beschikking. Informeer hiernaar bij je decaan.

Gratis online profielkeuzetests

  • Profielkeuzetest vwo van 123test.nl: je ziet eenentwintig vensters met daarin vier verschillende beroepen/opleidingen. In ieder venster geef je aan welk beroep/opleiding je het leukst lijkt en welke het minst. Daarna verschijnt de uitslag: het profiel dat het best bij je past tot en met het profiel dat het minst bij je past;
  • Profielkeuzetest havo/vwo van testcentrumgroei.nl: je krijgt twintig vragen waarbij je verschillende voorkeuren moet aanvinken. Bijvoorbeeld: ‘vink drie schoolvakken aan die je het leukst vindt’. Na afloop verschijnt de uitslag: het profiel dat het best bij je past tot en met het profiel dat het minst bij je past.