Vraagtekens rond weigering Nicolaaslyceum leerlingen met havo-advies
Het St. Nicolaaslyceum heeft op 28 november 2011 een brief verspreid onder de directies van de basisscholen dat het geen leerlingen meer met een havo-advies wil aannemen. Alleen leerlingen met een havo/vwo-advies of met een vwo-advies zullen volgens de plannen worden toegelaten tot het Sint Nicolaaslyceum. Het Sint Nicolaaslyceum blijft wel havo-onderwijs aanbieden na de brugklas. Volgens de brief heeft de school de afgelopen jaren te slechte resultaten behaald met leerlingen met een havo-advies. Mag de school leerlingen met een havo-advies gaan weigeren zoals de school nu van plan is?
Strijdig met Kernprocedure
OCO denkt van niet. Omdat dit in strijd zou zijn met de Kernprocedure waarin de afspraken over de overstap van groep 8 naar de brugklas zijn vastgelegd tussen de scholen in het voortgezet onderwijs, het basisonderwijs en de gemeente Amsterdam.
Advies basisschool bepalend voor leerling, maar ook voor school voortgezet onderwijs
Een van de basisprincipes van de Amsterdamse Kernprocedure is dat leerlingen zich maar mogen aanmelden op één school en daarbij gebonden zijn aan het advies van de basisschool: “Het basisschooladvies bepaalt op wat voor opleiding een leerling aan de slag kan gaan. Een leerling kan zich alleen aanmelden op een school die het onderwijs aanbiedt dat in het basisschooladvies staat.” Het kan niet zo zijn dat een leerling wel gebonden is aan deze afspraak en een school niet, dan zou de grond onder de Kernprocedure komen te vervallen.
Automatisch plaatsbaar bij voldoende cito-score
Verder is in de Kernprocedure afgesproken dat leerlingen automatisch toelaatbaar zijn indien zij een citoscore behalen die overeenkomt met het advies van de basisschool (de Kernprocedure bevat een tabel met de scores die behaald moeten worden bij adviezen voor de verschillende onderwijssoorten). Dat betekent dat een leerling met een havo-advies en een cito-score van 538 in Amsterdam automatisch toelaatbaar is op iedere Amsterdamse school voor voortgezet onderwijs die een havo-opleiding aanbiedt.
Sint Nicolaas Lyceum is gebonden aan afspraken in de Kernprocedure
In de Kernprocedure is aangegeven dat ‘Alle Amsterdamse scholen hebben toegezegd zich te houden aan de afspraken van de Kernprocedure’. De Kernprocedure zelf is te zien als een uitwerking van een wettelijke verplichting, namelijk voor het maken van afspraken over inschrijvings- en toelatingsprocedures (eerste lid art 118a Wet op het voortgezet onderwijs). Dat betekent dat als schoolbesturen zich niet houden aan de afspraken en ook niet reageren op verzoeken van ouders of de gemeente de onderwijsinspectie nog zal kunnen ingrijpen.
Bovenstaande tekst is door OCO gepubliceerd op 5 december 2011, de schoolleiding heeft op verzoek van OCO gereageerd. Hieronder staat de integrale reactie van school die OCO op 8 december 2011 ontving, met een toevoeging van OCO.
De maatregel om komend jaar geen leerlingen met een havo-advies toe te laten is zeker niet met plezier genomen. Deze beslissing kwam tot stand na veel overleg met alle overlegorganen in de school, waaronder de raad van toezicht, het bestuur, de MR en de ouderraad.
Het Nicolaas heeft een aantal jaren slechte resultaten gehad. Sinds twee jaar wordt er hard aan de kwaliteitsverbetering van de school gewerkt en het afgelopen jaar waren de eindexamenresultaten weer uitstekend met zelfs 98% geslaagden op de havo. Het neemt niet weg dat er met name nog steeds te veel havo-leerlingen in de onderbouw uitvallen ondanks alle moeite. Het Nicolaas heeft het komend schooljaar geen havo-brugklassen meer, omdat wij er in onze eigen ogen onvoldoende in slagen leerlingen met een havo-advies naar de bovenbouw te brengen.
Zoals veel Amsterdamse scholen hadden wij al 10 jaar een vastgesteld aantal toelaatbare leerlingen voor de verschillende soorten brugklassen. Voor het Nicolaas waren dat twee havo-brugklassen. Voor deze klassen en voor onze h/v, atheneum, gymnasium, sport+ en cultuur+ brugklassen gelden een aantal verschillende toelatingsnormen conform de kernprocedure.
Door het laten vervallen van twee havo-brugklassen vervalt hiermee ook de mogelijkheid om met een havo-advies op onze school te komen. Dat waren de enige klassen waarbij dat met een havo-advies mogelijk was. Wij gaan ervan uit dat wij ons hiermee, wat betreft de toelating, houden aan de kernprocedure.
H.J. van Rooijen, rector (8 december 2011)
In de reactie van het Sint Nicolaas Lyceum wordt grotendeels de argumentatie herhaald uit de brief van 28 november 2011 die het Nicolaas aan de basisscholen stuurde. De school neemt ruimte om brugklassen in te delen en is van mening dat uit deze ruimte ook het recht voortvloeit om leerlingen met een havo-advies te weigeren als de school geen havo-brugklassen meer aanbiedt.
OCO is van mening dat scholen inderdaad hun(brug)klassen mogen indelen zoals dat het beste bij de inrichting van hun onderwijs past en OCO vindt dat in principe ook een goede zaak omdat er daarmee voor ouders en leerlingen iets te kiezen valt. Maar OCO is daarbij wel van mening dat de vrijheid om brugklassen naar eigen inzicht in te delen uiteindelijk beperkt is door de Kernprocedure, in de zin dat havo-onderwijs toegankelijk moet zijn voor leerlingen met een havo-advies.
De ruimte die het Sint Nicolaas Lyceum neemt lijkt te zijn gebaseerd op een misverstand, namelijk dat de indeling van een brugklas overeen moet komen met het advies wat een leerling heeft meegekregen van de basisschool in de Kernprocedure. De uitleg van het Sint Nicolaas Lyceum wordt zover OCO bekend op geen enkele andere Amsterdamse school gegeven aan de Kernprocedure. OCO is dan ook van mening dat de Kernprocedure niet anders uitgelegd kan worden dan dat het advies van de Kernprocedure betrekking heeft op de onderwijssoort en niet op de brugklasindeling. Dat kan in de ogen van OCO niet anders omdat de Kernprocedure een wederkerige afspraak is waar zowel ouders als scholen aan zijn gebonden.
Ook vanuit de Tweede Kamer, uit de gemeenteraad en van collegabesturen ontving het Sint Nicolaas Lyceum kritiek:
Kamervragen Metin Çelik
Inmiddels heeft Tweede Kamerlid Metin Çelik (PvdA), mede gealarmeerd door de berichten over deze kwestie op Twitter, schriftelijke kamervragen gesteld. In het antwoord van minister van Bijterveldt valt op dat zij het beleid van het Nicolaas Lyceum onwenselijk vindt en dat zij aangeeft dat het Nicolaas Lyceum niet – civielrechtelijk – gebonden is aan de kernprocedure.
Vragen door raadslid Sahin
Gemeenteraadslid Ahu Sahin (D66) heeft ook schriftelijke vragen gesteld over het weigeren van havo-leerlingen op het Sint Nicolaas Lyceum. In het antwoord op deze vragen geeft het College van B&W van gemeente Amsterdam aan van mening te zijn dat leerlingen met een ‘mono-havo-advies’ recht hebben op toelating tot de havo-opleiding en in gesprek te blijven om het toelatingsbeleid van het Nicolaaslyceum te veranderen.
Brief samenwerkingsverband brede en vernieuwende schoolgemeenschappen
Zes brede en vernieuwende schoolgemeenschappen in Amsterdam (OSB, Spinoza, IJburg College, Montesori Scholengroep Amsterdam, Vrije Scholen Noord-Holland en het Caland Lyceum) reageren eveneens met een kritische brief. Ze schrijven dat het Nicolaaslyceum handelt in strijd met de kernprocedure, lotingsproblemen op andere scholen afwentelt en de keuzevrijheid voor leerlingen met een havo-advies inperkt.
Dit bericht is voor het eerst gepubliceerd op 15 december 2011 en daarna verscheidene keren van een update voorzien.