Mag een school een aanmelding weigeren omdat een kind ondersteuning nodig heeft?

Aanmelding weigeren? Eerst verplicht onderzoek naar ondersteuningsbehoefte

Als je je kind aanmeldt op een school, bijvoorbeeld bij de start op de basisschool of na een verhuizing naar Amsterdam, vraagt de school of je kind extra hulp nodig heeft.

Is dit het geval? Bijvoorbeeld omdat je kind in een rolstoel zit, een autisme spectrum stoornis heeft of een verstandelijke beperking? Dan is de school sinds de invoering van passend onderwijs verplicht om te kijken welke ondersteuning er precies nodig is. Vervolgens kijkt de school of ze deze ondersteuning kan bieden.

Als de school deze ondersteuning niet kan bieden, ook niet met hulp van buitenaf, gaat de school met ouders in gesprek over een mogelijke andere school. De school van aanmelding is namelijk verantwoordelijk voor een passende onderwijsplek voor jouw kind. De school moet binnen zes weken met een aanbod komen.

In lastige situaties kan de school die periode met vier weken verlengen. Is er dan nog steeds geen passend aanbod? Dan is de school verplicht de leerling zelf een plek te geven totdat dat passende aanbod wel is gevonden.

Aanmelding in de praktijk: scholen weigeren onterecht leerlingen

In de praktijk komt het regelmatig voor dat scholen zeggen dat ze een aanmelding niet in behandeling kunnen nemen. De ondersteuning die een leerling nodig heeft zou te ingewikkeld of te zwaar zijn. Soms zegt iemand van de school dit tijdens een open dag of een kennismakingsgesprek. Ook kan het zijn dat de school na de aanmelding een brief stuurt waarin staat dat ouders op zoek moeten gaan naar een andere school.

Hoewel dit in de praktijk gebeurt, handelt de school hierbij niet volgens de wet. Volgens de wet moet de school immers eerst onderzoek doen en zelf zorgen voor een passende onderwijsplek. Tegen ouders vooraf al zeggen: ‘Uw kind past hier niet’, mag niet.

De evaluatie passend onderwijs in 2020 maakte duidelijk dat scholen nog vaak de zorgplicht proberen te ‘omzeilen’. Dit doen ze bijvoorbeeld door een aanmelding niet in behandeling te nemen.

Wat te doen als de aanmelding van jouw kind wordt geweigerd?

Als jouw kind informeel wordt geweigerd, bijvoorbeeld tijdens een kennismakingsgesprek of op een open dag, dan hoef je hier niets mee te doen. Je kunt gewoon de stappen zetten om jouw kind formeel aan te melden. Je volgt de inschrijfprocedure van de school. Deze is vaak te vinden is op de website van de school of in de schoolgids. De school moet zich ook aan deze regels houden.

Je kunt er wel voor kiezen om de school erop te wijzen dat ze jou verkeerd geïnformeerd hebben. Hierover kun je een klacht indienen. Wanneer je te horen krijgt dat de schriftelijke aanmelding van jouw kind wordt geweigerd in verband met de ondersteuningsvraag, is het belangrijk om te zorgen dat je dit ook schriftelijk bevestigd krijgt van school. Vervolgens kun je bezwaar maken tegen het besluit van de school. Hiervoor wijs je de school op de zorgplicht. Je benoemt dat de school niet op basis van een ondersteuningsvraag een aanmelding kan weigeren.

Twijfel je of een aanmelding geweigerd wordt vanwege de ondersteuning? Of is er onduidelijkheid over de status van de aanmelding? Vraag dan altijd om een schriftelijk antwoord van de school.

Vervolgstappen: onderwijsconsulent of geschillencommissie

De school neemt op basis van het bezwaar mogelijk een ander besluit of gaat met jou in gesprek over waarom het besluit niet wordt aangepast. Mogelijk concludeer je dat de ondersteuning op een andere school beter past. De school kan ook eerst verder onderzoek gaat doen.

Kom je er samen met school echt niet uit? Dan kun je een aantal vervolgstappen zetten. Mogelijkheden zijn bijvoorbeeld advisering door een onderwijsconsulent. Of je legt het geschil voor aan de geschillencommissie passend onderwijs.

OCO kan met je meedenken welke stappen je het beste kunt zetten.

Wanneer mag een school wel een aanmelding weigeren?

Het reguliere aanmeldingsbeleid van een school geldt voor alle leerlingen, dus ook voor leerlingen die extra ondersteuning nodig hebben. Op basis van dit reguliere aanmeldingsbeleid is er een aantal situaties waarin een school een aanmelding kan weigeren. De zorgplicht is dan niet van toepassing.

Het gaat om de volgende situaties:

• Bijzondere scholen kunnen leerlingen soms weigeren. Dat kan bijvoorbeeld als ouders de grondslag van de school niet onderschrijven.

• Scholen voor voortgezet onderwijs mogen een leerling weigeren als het basisschooladvies niet past bij het onderwijsniveau van de school.

• Ook als een school aantoonbaar vol is, kan ze de leerling weigeren en heeft de school geen zorgplicht.

De geschillencommissie passend onderwijs heeft een aantal situaties benoemd waarbij de zorgplicht niet aan de orde is, en wanneer een school wel en niet mag weigeren.