Schade en aansprakelijkheid op school, hoe zit dat eigenlijk?

Geplaatst door OCO op 14 januari 2022
Aansprakelijkheid is de verplichting om de gevolgen van een bepaalde gebeurtenis te dragen. De gevolgen zijn meestal schade. Dit kan ook op school gebeuren. Bijvoorbeeld als er een ongeval plaatsvindt op het schoolplein en er geen toezicht is. Of een telefoon die op school wordt gestolen. Aansprakelijk op school komt meestal voor tussen leerlingen onderling, tussen een schoolmedewerker en een leerling of schoolmedewerkers onderling. Soms is de school of het schoolbestuur aansprakelijk. 

Aansprakelijkheid op school

Meestal verloopt een schooldag zoals het hoort. Een ongelukje zit alleen wel in een klein hoekje. Aansprakelijkheid is de verplichting om de gevolgen van een bepaalde gebeurtenis te dragen. De gevolgen zijn meestal schade. Meestal verloopt een schooldag zoals het hoort. Een ongelukje zit alleen wel in een klein hoekje. Aansprakelijk op school komt daarom ook regelmatig voor.
Om te beginnen is er bij een kapotte knie of gevecht op het schoolplein niet gelijk sprake van schade. Als er al schade is, dan is er ook niet gelijk sprake van aansprakelijkheid. Dit ligt al anders als het klimrek een tijdje stuk is en leerlingen dit al vaak hebben aangegeven. Een anders voorbeeld is bijvoorbeeld als er structuur weinig pleintoezicht wordt ingezet en daardoor schade ontstaat.

Aansprakelijkheid van school, meestal niet

Het kan voorkomen dat er op dat een leerling tijdens schooltijd gewond raakt of schade oploopt.  Meestal ontstaat schade tijdens een ongeval, diefstal, ruzie tussen leerlingen. In dat geval is het van belang om te weten wie er verantwoordelijk is voor uw kind en of iemand aansprakelijk worden gesteld als er schade is:

  • Materiële schade door docenten, vrijwilliger of stagiair
  • Materiële schade door leerling, ouders of verzorger
  • Materiële schade door iemand van buiten de school (loverboy, leerling van andere school, voorbijganger die schoolplein oploopt)
  • Lichamelijke schade ontstaan tijdens lichamelijke opvoeding
  • Emotionele schade

Tip: Leerlingen, ouders of verzorgers kiezen er meestal voor om schade eerst bij de leerkracht, mentor of schooldirecteur te melden. Soms kan de ‘schade’ nog herstelt worden of de verloren bril nog worden teruggevonden. Bovendien sluiten scholen vaak een goede aansprakelijkheidsverzekering af die de schade vergoedt.

Aansprakelijkheid school, soms wel

Voor aansprakelijkheid in het onderwijs gelden eigenlijk dezelfde regels zoals die geleden op straat en op het werk. Er zijn situaties mogelijk waarin de school aansprakelijk gesteld kan worden. De school is aansprakelijk voor de geleden schade indien er sprake is van een onrechtmatige daad (art. 6:162 BW).

Onrechtmatige daad

Een onrechtmatige daad houdt in dat iemand iets (niet) heeft gedaan waardoor schade bij u is ontstaan. U kunt die persoon of organisatie dan aansprakelijk stellen. Dit geldt dus ook voor een school. We nemen nog een keer het klimrek als voorbeeld:

Als leerlingen meerdere keren vertellen aan leerkrachten dat het klimrek gebreken vertoond, dan kan er bij een ongeval sprake zijn van een onrechtmatige daad. De school is dan aansprakelijk, want de gebreken waren bekend.

Schade door personen, soms school aansprakelijk

De school is óók verantwoordelijk voor de gedragingen van onderwijspersoneel. Dit geldt echter alleen wanneer de medewerker in zijn functie onrechtmatig heeft gehandeld (art. 6:170 lid 1 BW). Met onrechtmatig wordt bedoeld dat iemand inbreuk maakt op iemands recht, iets doet dat tegen de wet is, of juist iets nalaat dat in strijd is met de wet (art. 6:170 lid 1 BW).

Naast de wettelijke regeling is het ook goed mogelijk dat de school eigen regels heeft met betrekking tot de aansprakelijkheid. Deze regels vindt u in de schoolgids. Zo proberen veel scholen risicoaansprakelijkheid voor diefstal van telefoons uit te sluiten door smartphones op school volledig te verbieden.

Schade door leerling, meestal ouders aansprakelijk

De school is niet aansprakelijk voor de gedragingen van haar leerlingen. De aansprakelijkheid voor minderjarigen is als volgt geregeld:

  • Leerlingen onder de 14 jaar: de onrechtmatige daad wordt niet toegerekend aan de leerling. De ouders zijn aansprakelijk voor de gedragingen van het kind (art. 6:164 jo. 6:169 lid 1 BW).
  • Leerlingen tussen de 14 en 15 jaar: de onrechtmatige daad kan de leerlingen worden toegerekend. Voor schade die veroorzaakt is door kinderen van 14 of 15 zijn in principe de ouders aansprakelijk, tenzij zij het foute gedrag van hun kinderen écht niet konden verhinderen (art. 6:169 lid 2 BW).
  • Leerlingen van 16 en 17 jaar zijn in eerste instantie zelf aansprakelijk. De ouders zijn alleen aansprakelijk wanneer zij nalatig zijn geweest. Bijvoorbeeld: een ouder is op de hoogte van het feit dat zijn kind een mes draagt, maar heeft hier niets tegen gedaan.

Aansprakelijk stellen via brief

Als er schade is, dan kunt u een persoon of de school aansprakelijk stellen. U kunt door middel van een aangetekende brief schriftelijk aansprakelijk stellen. In de brief vermeldt u in ieder geval uw persoonlijke gegevens en die van uw kind, wat de omvang van de schade is en hoe deze schade is ontstaan. Als u een verzekering heeft voor dit soort gevallen, dan kunt u dit wellicht ook laten afhandelen door uw verzekeringsmaatschappij of rechtsbijstandverzekeraar.