Mag je het examenvak Spaans vervangen door staatsexamen Arabisch?
Staatsexamen in andere of extra vreemde taal? Dien verzoek tijdig in!
Wil je het examenvak Spaans vervangen door het staatsexamen Arabisch? Dan kan. Je mag namelijk een staatsexamen betrekken bij het reguliere VWO-examen. Je kunt ook staatsexamen doen in een extra vreemde taal of een ander vak. Dit staat in WVO 2020 en het uitvoeringsbesluit WVO 2020. Je moet dit verzoek schriftelijk indienen bij de VO-school. Het is verstandig om dit zo spoedig mogelijk te doen. Daarnaast moet je je vóór 31 december aanmelden voor het staatsexamen bij de Dienst Uitvoering Onderwijs (DUO).
Staatsexamen in andere of extra vreemde taal: samenwerking met andere school
Een andere route om eindexamen te doen in het vak Arabisch, is om het reguliere VWO-examen af te leggen op een andere school (art. 2.53 lid 1 WVO 2020). In Amsterdam biedt het Calandlyceum deze mogelijkheid.
Artikel 2.53
1. Het bevoegd gezag stelt de examenkandidaat in de gelegenheid met inachtneming van de bij of krachtens deze paragraaf gestelde bepalingen de vakken of andere programmaonderdelen waarin hij eindexamen aflegt te kiezen, voor zover het bevoegd gezag, al dan niet in samenwerking met het bevoegd gezag van een of meer andere scholen, de examenkandidaat in de gelegenheid heeft gesteld zich op het examen in die vakken voor te bereiden.
Alleen staatsexamen in andere of extra vreemde taal als dit niet wordt aangeboden op school
Het is alleen toegestaan om naast de eindexamens op de eigen VO-school in hetzelfde schooljaar een staatsexamen in een extra vak te doen dat niet wordt aangeboden op de eigen school. Een leerling mag bijvoorbeeld geen staatsexamen Nederlands doen terwijl de eigen school ook Nederlands aanbiedt (art. 3.33 lid 4 WVO 2020).
Art. 3.33 lid 4 WVO 2020
Indien de examenkandidaat eindexamen heeft afgelegd en in datzelfde jaar deelstaatsexamen heeft afgelegd of eindexamen in een of meer vakken aan een instelling voor educatie en beroepsonderwijs, betrekken de rector of directeur en de examensecretaris de met het deelstaatsexamen respectievelijk dat eindexamen behaalde cijfers, indien de examenkandidaat daarom tijdig en schriftelijk heeft verzocht, bij de uitslagbepaling.
Afleggen examen in vak Spaans verplicht?
De wet geeft geen duidelijkheid over de vraag of de leerling verplicht is om het eindexamen nog af te leggen in het vak Spaans. Men zou kunnen beargumenteren dat de leerling verplicht is om examen te doen op de eigen school in het vak Spaans, omdat er anders geen cijfer kan worden ingevuld op de cijferlijst die compleet dient te zijn, ook al is het cijfer voor het vak Spaans een 1. Pas na het examen ontstaat het recht om het cijfer voor Spaans weg te laten en te vervangen door het cijfer voor Arabisch.
Maar indien de school vooraf toestemming geeft om niet te verschijnen op de examenonderdelen voor Spaans zodat de leerling deze studietijd kan gebruiken voor Arabisch en andere vakken die aandacht nodig hebben is dat natuurlijk praktischer.
Cijfer voor staatsexamenvak op cijferlijst eigen school
Het cijfer dat wordt behaald voor staatsexamen Arabisch komt op de cijferlijst (art. 2.58 lid 1 en WVO 2020) jo (art. 3.40 lid 4 uitvoeringsbesluit WVO 2020). Als toelichting op de artikelen hieronder uit het uitvoeringsbesluit WVO 2020: Het College voor toetsen en examens (CvTE) is verantwoordelijk voor de staatsexamens èn de afname hiervan. Met de directeur wordt de directeur bedoeld van de eigen VO-school waar de leerling eindexamen doet.
Art. 2.58 lid 1 en 2 WVO 2020
De directeur reikt op grond van de definitieve uitslag aan elke voor het eindexamen geslaagde kandidaat, daaronder mede begrepen de kandidaat die zijn eindexamen met gunstig gevolg heeft voltooid ten overstaan van het College voor examens, een diploma uit, waarop het profiel of de profielen zijn vermeld die bij de uitslag zijn betrokken. Op het diploma vmbo is in elk geval de leerweg vermeld die bij de uitslag is betrokken.
Art. 3.40 lid 4 uitvoeringsbesluit WVO 2020
Indien de examenkandidaat in een bepaald jaar is geslaagd voor het eindexamen, draagt de rector of directeur er op verzoek van de examenkandidaat zorg voor dat de behaalde cijfers voor de vakken waarin in datzelfde jaar eindexamen in een of meer vakken of deelstaatsexamen is afgelegd, worden vermeld op de cijferlijst.
Recht om cijfer voor Spaans te schrappen van cijferlijst
Het cijfer voor Spaans komt ook op de cijferlijst, tenzij de leerling daar bezwaar tegen heeft. Indien het cijfer een onvoldoende is kan de leerling middels dit bezwaar aangeven het vak en het cijfer van de cijferlijst verwijderd te willen zien als de resterende vakken voldoende zijn voor een diploma (art. 3.40 lid 2 uitvoeringsbesluit WVO 2020).
Art. 3.40 lid 2 Uitvoeringsbesluit WVO 2020
Indien een kandidaat in meer vakken examen heeft afgelegd dan in de vakken die ten minste samen een eindexamen vormen, worden de vakken die niet bij de bepaling van de uitslag zijn betrokken, op de cijferlijst vermeld, tenzij de kandidaat daartegen bedenkingen heeft geuit.
Afsluiting gemeenschappelijk deel VWO
Door het staatsexamen Arabisch te betrekken in de einduitslag wordt voldaan aan de wettelijke eis om in het gemeenschappelijk deel examen af te leggen in ‘een andere moderne taal’ (art. 2.21 lid 1 WVO 2020 jo. 3.1 en 3.2 Uitvoeringsbesluit WVO 2020).
Art. 3.1 en 3.2 Uitvoeringsbesluit WVO 2020
Het eindexamen vwo (atheneum) omvat in elk geval de vakken van het gemeenschappelijk deel van een profiel en de vakken van het profieldeel
De leerling die de examens met goed gevolg afrondt, ontvangt een diploma (art. 2.58 lid 2 onder a WVO 2020).
Art. 2.58 lid 2 onder a WVO 2020
De rector of directeur reikt uit: een diploma vwo, havo of vmbo aan de examenkandidaat die met goed gevolg het eindexamen heeft afgelegd van de desbetreffende schoolsoort.
Slagen voor eindexamen met staatsexamen in andere of extra vreemde taal
Indien de leerling zakt voor Spaans, dan wordt het vak Arabisch meegeteld om de leerling alsnog te laten slagen (art. 3.33 lid 3 uitvoeringsbesluit WVO).
Art. 3.33 lid 3 uitvoeringsbesluit WVO
Indien dat nodig is om de examenkandidaat te laten slagen betrekken de rector of directeur en de examensecretaris een of meer eindcijfers van de vakken niet bij de bepaling van de definitieve uitslag. De overgebleven vakken dienen een eindexamen te vormen.
Diploma uitgereikt door de eigen school
Kandidaten kunnen zich voor 31 december 2023 aanmelden voor een (deel)staatsexamen in 2024, via de website van Dienst Uitvoering Onderwijs. Het verzoek om de uitslag van het staatsexamen te betrekken bij de VO-examens moet tijdig en schriftelijk aangevraagd worden door de leerling. De leerling ontvangt het diploma van de VO-school, nadat het College voor Toetsen en Examens het cijfer heeft aangeleverd aan de school (art. 4.26 Uitvoeringsbesluit WVO 2020) jo (art. 3.33 lid 4 uitvoeringsbesluit WVO 2020).
Art. 3.33 lid 4 uitvoeringsbesluit WVO 2020
Indien de examenkandidaat eindexamen heeft afgelegd en in datzelfde jaar deelstaatsexamen heeft afgelegd of eindexamen in een of meer vakken aan een instelling voor educatie en beroepsonderwijs, betrekken de rector of directeur en de examensecretaris de met het deelstaatsexamen respectievelijk dat eindexamen behaalde cijfers, indien de examenkandidaat daarom tijdig en schriftelijk heeft verzocht, bij de uitslagbepaling.
Art. 4.26 lid 1 uitvoeringsbesluit WVO 2020
Het College voor examens reikt aan de kandidaat die deelstaatsexamen heeft afgelegd, een cijferlijst uit waarop zijn vermeld:
a. de cijfers voor het college-examen en het centraal examen (…)
Risico en afstemming
Het risico om in een extra vreemde taal examen af te leggen ligt bij de eindexamenkandidaat. Immers bestaat de kans dat de leerling een onvoldoende haalt voor zowel Spaans als Arabisch. Het is de vraag in hoeverre de leerling zich moet inspannen voor de lessen Spaans en het schriftelijk schoolexamen. Het is verstandig dat de school en de leerling afstemmen wat van elkaar wordt verwacht in het examenjaar, zodat de leerling zich goed kan voorbereiden op zowel de reguliere VWO-examens als het staatsexamen Arabisch.
