Wat is een onderwijs- en examenregeling (OER)?

Geplaatst door Rosalie Anstadt op 15 mei 2025
Iedere opleiding in het mbo, hbo en op de universiteit heeft een onderwijs- en examenregeling (OER). Hierin staan onder andere regels over toelating, toetsing, examinering en overgangsbepalingen. In de OER van mbo-opleidingen staat bijvoorbeeld informatie over de leerweg, de kwalificatie en beroepspraktijkvorming. En in de OER van een hbo-opleiding of universitaire studie staat informatie over de inhoud van de afstudeerrichtingen. De inhoud van de OER is bindend en kan per opleiding verschillen.

Wat is een onderwijs- en examenregeling (OER)?

Iedere beroepsopleiding in het mbo, hbo en op de universiteit heeft een onderwijs- en examenregeling. In dit document staat informatie over:

  • Toelatingseisen
  • Studieprogramma
  • Onderwijsvorm
  • Overgangsbepalingen
  • Toetsing en examinering
  • Studiebegeleiding en studievoortgang

De OER staat vaak als pdf op de website van de opleiding. Ook kan de student dit document opvragen bij de onderwijsinstelling.

De regelingen in de OER zijn bindend. Dit betekent dat die voor iedereen gelden en dat je hier niet zomaar van kunt afwijken.

OER in het mbo

Mbo-opleidingen hebben een onderwijs- en examenregeling. Hierin staan in ieder geval bepalingen over (art. 7.4.8. lid 2 WEB):

  • De leerweg: voltijd, deeltijd, BOL of BBL.
  • De examenvoorzieningen: hoe je examens aflegt en welke hulp of aanpassingen je kunt krijgen als je bijvoorbeeld een beperking hebt.
  • De kwalificatie: omschrijving van kennis en vaardigheden die nodig zijn om te starten in een beroep.
  • De keuzedelen: verrijkende keuzevakken.
  • Het aantal uren per jaar waarin je les krijgt van een docent of begeleider.
  • Het aantal uren per jaar dat je stage loopt of werkt in de praktijk.
  • De periodes waarin je onderwijs krijgt.
  • De plek waar je les krijgt.
  • De redenen waarom je (in sommige gevallen) een examen niet hoeft te maken, bijvoorbeeld omdat je al eerder een vergelijkbaar examen hebt gehaald.

OER in het hbo en op de universiteit

Beroepsopleiding in het hbo en op de universiteit hebben een onderwijs- en examenregeling. Hierin staan 27 bepalingen (art. 7.13 Wet op het hoger onderwijs en wetenschappelijk onderzoek), waaronder:

  • De inhoud van de opleiding en welke tentamens of examens erbij horen.
  • De wijze waarop het onderwijs in de opleiding wordt geëvalueerd.
  • De inhoud van de afstudeerrichtingen binnen een opleiding.
  • Welke kennis en vaardigheden je moet beheersen om je diploma te bepalen.
  • Hoeveel tijd (in studiepunten of uren) je kwijt bent aan de hele opleiding en aan elk vak.
  • De voltijdse, deeltijdse of duale inrichting van de opleiding.
  • Hoe studenten met een beperking extra hulp of aanpassingen kunnen krijgen bij tentamens.
  • Hoe snel je de uitslag van je tentamen krijgt, en in welke gevallen dat langer mag duren.
  • Hoe de school bijhoudt hoe het met je studie gaat en welke begeleiding je kunt krijgen.

In de onderwijs- en examenregeling van de associate degree-opleiding staat welke mogelijkheden er zijn om door te stromen naar een bacheloropleiding

Wijzigingen, instemmingsrecht en adviesrecht over OER in hoger onderwijs

Het instellingsbestuur binnen het hoger onderwijs beoordeelt de OER regelmatig en past zo nodig regelingen aan (art. 7.14 Wet op het hoger onderwijs en wetenschappelijk onderzoek).

Binnen het hoger onderwijs heeft de opleidingscommissie instemmingsrecht op meerdere onderwerpen in de OER, waaronder:

  • De wijze waarop het onderwijs in de opleiding wordt geëvalueerd.
  • De inhoud van de afstudeerrichtingen binnen een opleiding.
  • Welke kennis en vaardigheden je moet beheersen om je diploma te bepalen.
  • De studielast van de opleiding.

Daarnaast heeft de opleidingscommissie adviesrecht op een aantal onderwerpen uit de OER. Bovendien moet de opleidingscommissie jaarlijks beoordelen hoe de opleiding de onderwijs- en examenregeling uitvoert (art. 9.18 Wet op het hoger onderwijs en wetenschappelijk onderzoek).