Mag school beeldmateriaal van leerlingen op de website of Facebookpagina van school plaatsen?

Geplaatst door Kaja Sariwating op 12 december 2023
Leerkrachten, docenten, scholieren en ouders maken regelmatig foto’s of video’s van leerlingen of klasgenoten. Bijvoorbeeld tijdens een musical, een sportactiviteit of gewoon in de klas. Soms worden die foto’s op de website of Facebookpagina van de school geplaatst. Maar mag dat eigenlijk wel? OCO legt uit.

Wat is beeldmateriaal van leerlingen?

Volgens de Algemene Verordening Gegevensbescherming (AVG) moet netjes omgegaan worden met persoonsgegevens (art. 5 AVG). Beeldmateriaal valt ook onder persoonsgegevens. Volgens de AVG gaat het bij persoonsgegevens om alle informatie die te herleiden is naar een identificeerbaar natuurlijk persoon, dus ook om beeldmateriaal van leerlingen. Identificatie betekent hier niet dat het gezicht zichtbaar moet zijn. Ook door het uiterlijk, kapsel of kleding kan iemand herkend worden op beeldmateriaal.

Beeldmateriaal vastleggen

Leerkrachten, scholieren en ouders maken regelmatig foto’s of video’s van leerlingen of klasgenoten. Het maken van beeldmateriaal van leerlingen, zoals foto’s of video’s, is niet gelijk verboden.

In sommige gevallen is het maken van beeldmateriaal niet toegestaan. De AVG is bijvoorbeeld heel streng als het gaat om gegevens die zijn te herleiden naar ras, etnische afkomst, seksuele voorkeur, levensovertuiging of gezondheid (art. 9 lid 1 AVG).

Toestemming vragen

Het openbaar maken van beeldmateriaal zonder toestemming is wél verboden. De school moet toestemming vragen om op de website of de facebookpagina van de school beeldmateriaal te plaatsen waarop leerlingen of scholieren zichtbaar zijn. In de meeste gevallen is toestemming van de ouders nodig, omdat schoolgaande kinderen te jong zijn om zelf toestemming te geven. Vanaf 16 jaar moet een leerling zelf toestemming geven (art. 6 lid 1 sub a AVG).

Weet waar je toestemming voor geeft

Veel scholen regelen de toestemming voor het maken van beeldmateriaal al bij de inschrijving. Het is niet helemaal duidelijk of dit voldoende is. Ouders weten op het moment van inschrijving namelijk niet waar zij toestemming voor geven en voor hoe lang (art. 7 lid 2 AVG).Er is bijvoorbeeld een verschil tussen het maken van foto’s en het daadwerkelijk plaatsen van foto’s op Facebook of gebruik van de foto’s voor een schoolcampagne. Daarnaast is het goed mogelijk dat ouders tussentijds van gedachten veranderen. Ouders kunnen daarom terugkomen op eerder gegeven toestemming voor het gebruik van beeldmateriaal (art. 7 lid 3 AVG).

Geen toestemming, verwijderen op verzoek

Iedereen heeft het recht om aan een organisatie te vragen hun persoonsgegevens niet meer te gebruiken. Dit heet het recht op beperking van de verwerking. Dit recht is ook op het onderwijs van toepassing. Concreet houdt dit in dat op verzoek van ouders de school beeldmateriaal alsnog afschermt. Scholen zijn verplicht een verzoek te respecteren (art. 18 lid 1 sub b AVG). De school moet daar in het vervolg dan rekening mee houden.

Soms geen toestemming nodig

Het komt ook voor dat iemand van buiten de school foto’s of video’s maakt op school. Denk bijvoorbeeld aan een fotograaf van de krant die bij een evenement op school foto’s maakt of iemand die toevallig tijdens een schooluitje in het museum een foto maakt van leerlingen. Dit is toegestaan en ook geen toestemming voor nodig. Beeldmateriaal dat voor journalistieke, artistieke of literaire doeleinden wordt gemaakt valt in principe niet onder de privacybescherming (art. 85 lid 1 AVG). Dit vrije beeldmateriaal mag dan ook vrij gepubliceerd worden door de maker. Bijvoorbeeld voor een nieuwsartikel in de krant. De school mag dit beeldmateriaal weer niet gebruiken voor de eigen website.

Recht op verzet vanwege privacy

De (ouders van de) leerling kan zich wel verzetten tegen publicatie van vrij beeldmateriaal, bijvoorbeeld wanneer er een redelijk belang is om zich te verzetten tegen publicatie (art. 21 Auteurswet). Bijvoorbeeld wanneer de privacy van de leerling in het geding is. Het gaat altijd om foto’s die niet in opdracht of met toestemming van de leerling of ouder zijn gemaakt.

Meer info

Meer informatie over de rol van medezeggenschapsraad bij de bescherming van persoonsgegevens is hier te vinden: www.onderwijsconsument.nl/inspraak-ouders-bij-bescherming-leerlinggegevens.

Meer artikelen over Eisen