Wat doet de school bij seksuele intimidatie van leerlingen?

Geplaatst door OCO op 1 augustus 2022
Seksuele intimidatie op school is elke vorm van seksuele toenadering, verzoeken om seksuele gunsten of ander seksueel-getint gedrag in de schoolomgeving én als ongewenst worden ervaren. Bijvoorbeeld tussen leerlingen onderling, tussen een schoolmedewerker en een leerling of schoolmedewerkers onderling. Scholen zijn verplicht om alle vormen van seksuele intimidatie te voorkomen. Seksuele intimidatie vindt vaak online plaats en buiten het zicht van volwassenen.

Wat is seksuele intimidatie?

Seksuele intimidatie is elke vorm van seksuele toenadering, verzoeken om seksuele gunsten of ander seksueel-getint gedrag. Het wordt ook altijd als ongewenst worden ervaren. Dit kan ook voorkomen in of rond de school(omgeving). Seksuele grenzen worden online steeds vaker verlegd door apps zoals TikTop, Telegram. Denk bijvoorbeeld aan:

Verbaal

Grapjes, dubbelzinnige opmerkingen, verhalen over seksuele ervaringen, dubbelzinnig gebruik van emoticons in apps of Whatsapp.

Non-verbaal

Aanranding of nog erger (zoals verkrachting).

Seksueel misbruik

Verleiden van een minderjarige voor seksuele doeleinden (grooming) of het ongevraagd doorsturen van sexy/naakt beeldmateriaal van iemand.

Seksuele intimidatie op school

Seksuele intimidatie kan ook op school of door leerlingen of schoolmedewerkers buiten schooltijd plaatsvinden:

  • tussen leerlingen onderling
  • schoolmedewerkers onderling
  • tussen een schoolmedewerker en een leerling

Seksuele intimidatie signaleren

Gedrag van een leerling of schoolmedewerker kan op verschillende manieren opgevat worden. Wat de een ervaart als seksueel of grensoverschrijdend, ervaart een ander niet op die manier. Wat de een vriendschappelijk bedoelt, kan de ander als grensoverschrijdend of ongewenst ervaren. Maar leerlingen moeten zich veilig voelen. Dat is de zorg van de school.

Meldplicht seksueel misbruik in het onderwijs

Schoolmedewerkers melden verplicht signalen of redelijke vermoedens van strafbare feiten die tegen een minderjarige zijn gepleegd.  De volgende stappen worden daarbij verplicht doorlopen:

  1. er zijn vermoedens
  2. de medewerker meldt bij het schoolbestuur. Dit verloopt soms via de schooldirecteur
  3. het schoolbestuur overlegt met de Onderwijsinspectie of er sprake is van een redelijk vermoeden van een strafbaar feit
  4. ouders of verzorgers van het slachtoffer worden geïnformeerd en de dader wordt gemeld dat aangifte wordt gedaan
  5. het schoolbestuur doet aangifte bij justitie of politie

Als na het contact met de Onderwijsinspectie blijft dat er redelijke vermoedens zijn van een stafbaar feit, dan doet het schoolbestuur aangifte. Ouders worden altijd eerst vooraf geïnformeerd. Na de aangifte bepaalt de politie of justitie wat er verder gebeurt.

De bepalingen over de meldplicht zijn gelijk in het basisonderwijs (art. 4a lid 1 en 2 WPO) en het speciaal onderwijs (art. 4a lid 1 en 2 WEC), het voortgezet onderwijs (art. 3.39 lid 1 en 2 WVO 2020), het middelbaar beroepsonderwijs (art. 1.3.8 lid 1 en 2 WEB).

Deel vermoedens met school

Jongeren zijn nog volop in ontwikkeling. Vanwege de leeftijd maken zij daardoor niet altijd de juiste keuzes.  Soms is er een vermoeden dat een leerling buiten school slachtoffer is van seksueel misbruik. Bijvoorbeeld door zo’n foute keuze. Maak dit bespreekbaar. Deel vermoedens met mensen die je vertrouwt binnen de school.

Om te beginnen is voorkomen van seksueel grensoverschrijdend gedrag niet gemakkelijk, omdat het vaak buiten het zicht gebeurd en steeds vaker online en anoniem via populaire apps zoals TikTok, Telegram en Snapchat. Het doorsturen van een foto heeft soms vergaande gevolgen.

Begin bij de mentor, een docent die je vertrouwt of eventueel de vertrouwenspersoon van de school. De vertrouwenspersoon is er juist om te luisteren en geeft advies bij het nemen van vervolgstappen. Bedenk goed: als je vermoeden niet deelt, dan wordt er ook niets mee gedaan.

Meer informatie over wat scholen doen om de veiligheid van leerlingen te borgen is te lezen in het artikel Wat doet de school aan veiligheid van leerlingen?