Mag mijn kind een jaar langer kleuteren?

Langer kleuteren? De school beslist

Een basisschool stelt zelf regels op voor langer kleuteren en zittenblijven. Deze regels maken deel uit van het onderwijskundig beleid van de school. De school is wettelijk verplicht om het onderwijskundig beleid in het schoolplan te publiceren (Art. 12 lid 1 en lid 2 WPO).

In de wet staat wel dat leerlingen recht hebben op een ononderbroken ontwikkeling. Daarom stemt de school het onderwijs zoveel mogelijk af op de ontwikkeling van iedere individuele leerling (Art. 8 lid 1 WPO). De meeste leerlingen doorlopen de basisschool in acht jaar tijd. Maar voor sommige leerlingen is het nodig om een jaar over te doen of juist te versnellen.

Meer informatie over zittenblijven in het basisonderwijs? Lees dan: ‘De regels voor zittenblijven op de basisschool’.

Ga op tijd in gesprek met de leerkracht

Twijfel je of je kind toe is aan groep 3? Vraag dan aan het begin van groep 2 een gesprek aan met de leerkracht. Tijdens dit gesprek kun je vragen hoe jouw kind zich tot nu toe cognitief en sociaal-emotioneel ontwikkelt in de klas. Daarnaast kun je vertellen hoe je kind zich thuis gedraagt en ontwikkelt. Soms laten kinderen grote verschillen zien thuis en op school. Deze informatie kan waardevol zijn in het besluit voor wel of geen kleuterverlenging.

Als je aan het begin van het schooljaar in gesprek gaat met de leerkracht, is er nog genoeg tijd om de ontwikkeling van je kind extra in de gaten kan houden. Bovendien is de leerkracht op de hoogte van je twijfels en kan zij hiermee rekening houden. Bijvoorbeeld door je wat vaker in het jaar een update te geven van de vorderingen van je kind.

De school is verplicht om een leerling- en onderwijsvolgsysteem te gebruiken. Hierin staan de vorderingen in kennis en vaardigheden van jouw kind (Art. 8 lid 6 WPO). De school moet hiervan verslag doen aan ouders (Art. 11 WPO).

Raadpleeg ‘Wanneer is mijn kind klaar voor groep 3?’ voor meer informatie over de overstap naar groep 3.

1-oktobergrens en de ontwikkeling van het kind

Scholen mogen zelf criteria opstellen voor de overgang van groep 2 naar groep 3. Uit onderzoek blijkt dat de helft van de scholen hierbij de 1-oktobergrens hanteert. Bij de 1-oktobergrens blijven kinderen die geboren zijn tussen 1 oktober en 1 januari nog een jaar in de kleuterklas zitten. Deze grens is wettelijk afgeschaft in 1986, maar veel scholen gebruiken die nog steeds.

Een derde van de scholen houdt de 1-januarigrens aan. En de andere scholen hanteren geen datum. Ook de Inspectie van het Onderwijs hanteert geen leeftijdsgrens. Zij kijkt alleen of de school de ontwikkeling van het individuele kind vooropstelt bij het besluit om een kind te laten doorstromen naar groep 3. (Bron: Doorstroom van kleuters. Is het kind klaar voor groep 3, of is groep 3 klaar voor het kind? (2016)).

Onderzoek: nadelige effecten langer kleuteren

Uit wetenschappelijk onderzoek blijkt dat de meeste leerlingen slechts tijdelijk voordeel hebben van langer kleuteren als het gaat om leerresultaten. Op de lange termijn verdwijnt dit positieve effect en doen kleuterverlengers het zelfs minder goed dan vergelijkbare zwak presterende vroege leerlingen die wel zijn doorgestroomd.

Meer weten over de effecten van zittenblijven? Lees dan de volgende onderzoeken:

• Driessen et al, ‘Zittenblijven in het Nederlandse basisonderwijs: een probleem?’, Nijmegen 2014.
• Wat weten we over het effect van zittenblijven of versnellen op leerprestaties en de sociaal-emotionele ontwikkeling? NRO Kennisrotonde 2016.
• Verbeek, ‘Onderzoek naar zittenblijven in breder perspectief’, 2014.