Basiswoordenlijst Amsterdamse Kleuters (BAK)
Basiswoordenlijst Amsterdamse Kleuters (BAK)
De basiswoordenlijst Amsterdamse Kleuters (BAK) is een praktisch hulpmiddel voor leerkrachten in het basisonderwijs. Hiermee kunnen zij de woordenschat van kleuters uitbreiden. Dit is nodig, omdat veel jonge kinderen een Nederlandse taalachterstand hebben.
Maar ook op de voor- en vroegschool kunnen pedagogische medewerkers de basiswoordenlijsten gebruiken om de woordenschat van peuters uit te breiden.
De BAK is gemaakt door het Instituut voor Taalonderzoek en Taalonderwijs Anderstaligen (ITTA), in opdracht van de Dienst Maatschappelijke Ontwikkeling van de gemeente Amsterdam. De oorspronkelijke BAK-placemats zijn niet meer in druk verkrijgbaar, maar je kunt ze wel downloaden als pdf-bestand:
- Placemat groep1voorkant en Placemat groep1achterkant
- Placemat groep 2 voorkant en Placemat groep2 achterkant
De BAK tegen taalachterstand
De meeste Nederlandstalige Amsterdamse kinderen beginnen in het basisonderwijs met een woordenschat van 1.000 tot 3.000 woorden. Maar er zijn ook kleuters die slechts 200 tot 300 Nederlandse woorden kennen. Of zelfs nog minder.
Bovendien is er een verband tussen leren lezen en passieve woordenschat (woorden herkennen). Het aantal woorden dat een leerling kent en kennis over die woorden (vorm, betekenis en gebruik) helpen een leerling namelijk om goed en vlot te leren lezen (Bron: Kennisrotonde NRO, ‘Welke relatie bestaat er tussen (een zwakke) woordenschat en technisch lezen?‘ 2020).
Daarom willen de gemeente Amsterdam en basisscholen deze achterstand tegengaan en alle kleuters een gelijke startpositie bieden. Kennis van een minimum aantal van 2.000 tot 3.000 dezelfde woorden moet de jonge kinderen daarbij helpen.
Placemat met basiswoorden: alfabetisch en thematisch
De BAK-lijst bestaat uit twee placemats: één voor leerlingen uit groep 1 en één voor leerlingen uit groep 2.
Beide placemats hebben twee bedrukte kanten. Op de ene zijde staan 1.000 basiswoorden op alfabetische volgorde en 500 extra woorden. Op de andere zijde staan de woorden onder verschillende thema’s, zoals ‘op school’, ‘eten en drinken’ en ‘lichaam’.
Een handreiking van het ITTA helpt leerkrachten in het praktisch gebruik van de woordenlijst. En in deze tekst voor belangstellenden worden tips gegeven aan leerkrachten en ouders hoe zij met de kinderen kunnen oefenen met de BAK-lijst.
Daarnaast kunnen scholen het woordenschatprogramma LOGO3000 aanschaffen om de woorden uit de BAK-lijst op een effectieve en speelse manier aan te bieden.