De kwalificatieplicht geldt voor jongeren van zestien tot achttien jaar. Zij moeten naar school blijven gaan totdat ze een startkwalificatie hebben. Dit is een diploma op minimaal havo-, vwo- of mbo niveau 2. Als een leerling vóór zijn achttiende geen startkwalificatie haalt, blijft de kwalificatieplicht gelden tot de dag dat hij achttien wordt.
In Nederland geldt een verlengde leerplicht voor scholieren en studenten: de kwalificatieplicht. De kwalificatieplicht houdt in dat jongeren naar school moeten totdat zij een startkwalificatie behalen. Deze vervalt:
De kwalificatieplicht geldt niet voor:
Scholieren hebben vaak niet door dat zij onder de kwalificatieplicht vallen vanaf hun zestiende. Zij zijn dan meestal nog bezig met een mbo-opleiding, havo of vwo.
Toch hebben zij vanaf hun zestiende meer verantwoordelijkheden. Zo moeten zij er zelf voor zorgen dat ze zich, indien nodig, ziek melden, op tijd verlof aanvragen en contact hebben met de leerplichtambtenaar.
Alle leerlingen tussen de vijf en zestien jaar zijn leerplichtig. Dit betekent dat zij ingeschreven moeten zijn op een school en die volgens het schoolrooster bezoeken.
De leerplicht stopt in het schooljaar dat de leerling de leeftijd van zestien jaar bereikt of nadat de leerling een startkwalificatie behaalt.
De leerplicht stopt ook op het moment dat een leerling minimaal twaalf volledige schooljaren onderwijs heeft genoten. In dat geval tellen ook de jaren mee dat een leerling is blijven zitten (art. 3 Lpw).