Wat is leerplicht?
Tussen vijf en zestien jaar: leerplicht
Alle kinderen tussen de vijf en zestien jaar die in Nederland wonen zijn leerplichtig. Dit geldt ook voor asielzoekers en vreemdelingen.
De meeste kinderen gaan naar school zodra zij vier jaar zijn. Zij zijn dan nog niet leerplichtig. Dit zijn ze pas op de eerste schooldag van de nieuwe maand nadat ze vijf jaar zijn geworden (art. 3 lid 1 Lpw). Vanaf dat moment zijn ouders/verzorgers ook strafbaar als ze zich niet houden aan de leerplicht.
Inschrijven bij een school
Je schrijft je kind uiterlijk rond de vijfde verjaardag in bij een school. Daarna moet het de school regelmatig bezoeken (art. 2 lid 1 Lpw). Regelmatig bezoeken betekent in dit geval: het schoolrooster volgen. Op de meeste scholen moeten kinderen vijf dagen per week naar school. Een enkele school heeft een rooster van vier dagen.
Vrijstelling van de leerplicht
Soms kan je kind vrijstelling krijgen van de leerplicht. Je kan bijvoorbeeld verlof aanvragen vanwege een begrafenis. Het kan ook voorkomen dat je kind voor langere tijd niet naar school kan vanwege ziekte. Ook kan je kind in sommige gevallen volledige vrijstelling krijgen (art. 5 onder a Lpw).
Einde leerplicht
De leerplicht stopt in principe bij zestien jaar, maar niet gelijk op de zestiende verjaardag. Een jongere moet het schooljaar waarin hij of zij zestien jaar wordt gewoon afmaken (art. 3 lid 1 sub b Lpw).
Als een kind minimaal twaalf volledige schooljaren naar school is geweest, dan is de leerplicht ook afgelopen (art. 3 lid 1 sub a Lpw). Een groep overslaan op de basisschool telt ook mee als volledig schooljaar.
Kwalificatieplicht voor jongeren van zestien en zeventien jaar
Voor jongeren tussen de zestien en achttien jaar zonder startkwalificatie, geldt de kwalificatieplicht. Een startkwalificatie is (minimaal) een diploma havo, vwo of mbo (niveau 2 of hoger).
Dit betekent dat jongeren die op hun zestiende nog niet over zo’n diploma beschikken, verplicht zijn onderwijs te volgen tot hun achttiende verjaardag (art. 4b Lpw). Deze verplichting vervalt direct zodra ze een diploma halen.
Voorbeeld: Jip zit in het examenjaar van vmbo-k. Hij is jarig op 13 mei. Hij wordt dan zestien jaar. Het examenjaar moet hij gewoon afmaken. Hij moet daarna nog tot zijn achttiende verjaardag naar school.
Voorbeeld: Ahmed zit in het examenjaar van het havo. Hij is jarig op 13 mei. Hij wordt dan zeventien jaar. Als Ahmed zijn diploma haalt, heeft hij zijn startkwalificatie behaald. Met dat diploma kan hij studeren, maar hij mag ook een tussenjaar nemen of eerst een tijdje gaan werken.
Praktijkschool of uitstroomprofiel? Kwalificatieplicht vervalt!
Leerlingen die een school voor praktijkonderwijs verlaten ontvangen een diploma praktijkonderwijs.
Leerlingen in het voortgezet speciaal onderwijs (vso) krijgen een uitstroomprofiel arbeidsmarktgericht of dagbesteding.
In die situaties hoef je daarna niet meer naar school (art. 4a lid 2 Lpw). Oók als je nog geen achttien jaar bent. Je kan dan wel beginnen met een entree-opleiding in het mbo.
Kwalificatieplichtig: BBL-opleiding
Kwalificatieplichtige jongeren volgen volledig dagonderwijs. Sommige leerlingen kiezen voor een combinatie van leren en werken. Bijvoorbeeld via een BBL-opleiding. Je moet dan wel minimaal zestien jaar zijn.
Met een BBL-opleiding ga je vooral werken en één of twee dagen naar school. Studenten leren met name in de praktijk door zelf te doen en te ervaren.
Meer informatie
In het artikel ‘Samenvatting Leerplichtwet’ is de leerplicht samengevat. Hierin staat meer informatie over de leerplicht en links naar specifieke onderdelen van de leerplicht.
