Wat is leerplicht?
Tussen vijf en zestien jaar: leerplicht
Alle kinderen tussen de vijf en zestien jaar die in Nederland wonen zijn leerplichtig. Dit geldt ook voor asielzoekers en vreemdelingen.
De meeste kinderen gaan al naar de kleuterklas vanaf vier jaar. De leerplicht begint op de eerste schooldag van de nieuwe maand nadat je kind vijf jaar is geworden (art. 3 lid 1 Lpw). Vanaf dat moment ben je als ouder of verzorger ook strafbaar als je niet voldoet aan de leerplicht.
Inschrijven bij een school
Als ouder of verzorger schrijf je je kind uiterlijk rond de vijfde verjaardag in bij een school. Je kind bezoekt deze school daarna ook regelmatig (art. 2 lid 1 Lpw).
Vrijstelling van de leerplicht
Soms kan je kind vrijstelling krijgen van de leerplicht. Je kan bijvoorbeeld verlof aanvragen vanwege een begrafenis. Het kan ook voorkomen dat je kind langer niet naar school kan vanwege ziekte of dat je volledige vrijstelling kan krijgen (art. 5 onder a Lpw).
Einde leerplicht
De leerplicht stopt in principe bij zestien jaar, maar niet gelijk op de zestiende verjaardag. Een jongere moet het schooljaar waarin hij of zij zestien jaar wordt gewoon afmaken (art. 3 lid 1 sub b Lpw).
Als een kind minimaal twaalf volledige schooljaren naar school is geweest, dan is de leerplicht ook afgelopen (art. 3 lid 1 sub a Lpw). Een groep overslaan op de basisschool telt ook mee als volledig schooljaar.
Kwalificatieplicht voor jongeren van zestien en zeventien jaar
Voor jongeren tussen de zestien en achttien jaar zonder startkwalificatie, geldt de kwalificatieplicht. Een startkwalificatie is (minimaal) een diploma havo, vwo of mbo (niveau 2 of hoger). Dit betekent dat jongeren die op hun zestiende nog niet over een havo-, vwo- of mbo-2 diploma beschikken, verplicht zijn onderwijs te volgen tot hun achttiende verjaardag (art. 4b Lpw). Deze verplichting vervalt direct zodra je een diploma haalt.
Voorbeeld: Jip zit in het examenjaar van vmbo-k. Hij is jarig op 13 mei. Hij wordt dan zestien jaar. Het examenjaar moet hij gewoon afmaken. Hij moet daarna nog tot zijn achttiende verjaardag naar school.
Voorbeeld: Ahmed zit in het examenjaar van het havo. Hij is jarig op 13 mei. Hij wordt dan zeventien jaar. Als Ahmed zijn diploma haalt, dan heeft hij zijn startkwalificatie behaald. Met een diploma kan hij studeren, maar hij mag ook een tussenjaar nemen of eerst een tijdje gaan werken.
Praktijkschool of uitstroomprofiel, kwalificatieplicht vervalt
Leerlingen die een school voor praktijkonderwijs verlaten ontvangen een diploma praktijkonderwijs. Leerlingen in het voortgezet speciaal onderwijs (vso) krijgen een uitstroomprofiel arbeidsmarktgericht of dagbesteding. In die situaties hoef je daarna niet meer naar school (art. 4a lid 2 Lpw). Oók als je nog geen achttien jaar bent. Je kan dan wel beginnen met een entree-opleiding in het mbo.
Kwalificatieplichtig: BBL-opleiding
Kwalificatieplichtige jongeren volgen volledig dagonderwijs. Sommige leerlingen kiezen voor een combinatie van leren en werken. Bijvoorbeeld via een BBL-opleiding. Je moet dan wel minimaal zestien jaar zijn.
Met een BBL-opleiding ga je vooral werken en één of twee dagen naar school. Studenten leren met name in de praktijk door zelf te doen en te ervaren.
Meer informatie
In het artikel ‘Samenvatting Leerplichtwet’ is de leerplicht samengevat. Hierin staat meer informatie over de leerplicht en links naar specifieke onderdelen van de leerplicht.