In een samenwerkingsverband passend onderwijs werken reguliere scholen en scholen voor speciaal onderwijs in een regio samen. Zo maken zij afspraken over:
Vervolgens worden deze afspraken vastgelegd in het ondersteuningsplan.
In Nederland zijn in totaal 76 samenwerkingsverbanden voor het primair onderwijs en 76 samenwerkingsverbanden voor het voortgezet onderwijs. Omdat het om kleine aantallen leerlingen gaat, zijn er ook twee landelijke samenwerkingsverbanden: voor reformatorisch primair onderwijs en reformatorisch voortgezet onderwijs.
De indeling van de ruim 150 samenwerkingsverbanden is door de wet bepaald, bijvoorbeeld op basis van het aantal leerlingen en hoe leerlingen doorstromen. Scholen hebben hier geen keuze in gehad. Ze moeten verplicht meedoen met het samenwerkingsverband in hun regio.
Een overzicht van alle samenwerkingsverbanden, de leerlingaantallen en de financiële situatie is te vinden op Samenwerkingsverbanden op de kaart.
Iedere school is aangesloten bij het samenwerkingsverband van de regio waarin de school gevestigd is. Dat geldt voor scholen voor:
Daarmee beslaan de samenwerkingsverbanden voor primair en voortgezet onderwijs meestal dezelfde gemeenten.
Speciale scholen waarbij leerlingen uit een groot gebied komen, kunnen zich vrijwillig aansluiten bij meerdere samenwerkingsverbanden. Dat zorgt voor makkelijker afspraken voor leerlingen en de toelaatbaarheidsverklaringen.
Daarentegen organiseren de scholen voor speciaal onderwijs voor cluster 1 en 2 de ondersteuning landelijk. Het gaat daarbij namelijk om kleine groepen leerlingen die specifieke expertise nodig hebben.
In Amsterdam zijn twee samenwerkingsverbanden, namelijk:
Bij deze samenwerkingsverbanden zijn de gemeentes Amsterdam en Diemen samengevoegd.
Sinds 1 januari 2025 is het voor ieder samenwerkingsverband passend onderwijs verplicht om een onafhankelijk steunpunt te hebben voor ouders die te maken krijgen met passend onderwijs: het ouder- en jeugdsteunpunt (Art. 19 WPO) en (Art. 2.47a WVO 2020). Sinds schooljaar 2023-2024 voert OCO het Oudersteunpunt passend onderwijs in Amsterdam-Diemen uit.
Ouders kunnen hier terecht met vragen over passend onderwijs, zoals: